Yanlış yüzülen deri ekonomiye zarar veriyor
Atatürk Üniversitesi (A.Ü) Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Atasever, deri sanayinin son yıllarda ülkemizde ve dünyada değer kazandığını, ancak bu sanayinin hammaddesini sağlayan hayvan derilerinin, özellilikle kurban bayramlarında ehliyetsiz kişiler tarafından yanlış yüzülmesinin büyük kayıplara neden olduğunu söyledi.
Kurbanlık olarak kesilen hayvanların derilerinin doğru çıkarılması ve korunmasının bu kayıpları en aza indireceğine dikkat çeken Atasever, ''Her Kurban Bayramı'nda yaklaşık 2 milyon hayvan kurbanlık olarak kesiliyor. Ancak kesimi yapılan hayvanların derilerinden istenilen oranda faydalanılamıyor. Yaklaşık 2 milyon hayvan derisinin yüzde 40'ından, yanlış yüzme ve deride meydana gelen tahripler nedeniyle faydalanılamıyor. Bu da ülke ekonomisi açısından önemli bir kayıp'' dedi.
Derinin ülke ekonomisindeki önemli bir yeri olduğunu belirten Atasever, deri yüzümü ve korunmasında vatandaşların eğitilmesinin önemine dikkati çekti.
DERİ KESİKSİZ OLMALI
Atasever, kösele yapımında ve dericilik sanayiinde derinin, ipliklerinden oluşan katmanların kullanılması nedeniyle kesiksiz olması gerektiğini kaydetti.
Çıkarım esnasında derinin yüzeyindeki et ve yağ parçalarının kalmaması gerektiğine değinen Atasever, ''Deride kalan et ve yağ parçaları ile kesikler, derinin bu bölgelerini işe yaramaz hale getiriyor'' dedi.
KOLAY VE ZARAR VERMEDEN DERİYİ YÜZME YÖNTEMİ
Atasever, yüzüm esnasında deriye verilen zararın asgari düzeye indirgenmesi için hayvanın, kesimden önce 8 ila 12 saat aç bırakılması gerektiğini söyledi.
Kesimi yapılan tok hayvanın derisinin çok zor çıkarıldığını ve kalitesinin de düştüğüne dikkati çeken Atasever, şöyle devam etti:
''Deri, gırtlaktan başlayarak kuyruk dibine uzayacak şekilde yüzülmelidir. Yüzme işleminde kesinlikle sivri uçlu bıçak kullanılmamalı. Uçları küt ve kavisli olan bıçaklar tercih edilmelidir. Her bıçak darbesinde derinin en az 10 santimetresi yüzülmeli. Aksi takdirde deri, balık sırtı görünümünü alır. Özellikle hayvanın kaburga kesiminde, ince olduğu için derinin yüzümünde çok dikkatli olunması gerekir.''
Atasever, derinin yüzülmesinin ardından dayanıklılığını çok çabuk yitirdiğini ifade ederek, deriyi muhafaza etmede, kanı temizlenerek 1-2 saat dinlendirilmesinin ardından tuzlanmasının etkili olduğunu da sözlerine ekledi.