Erzurum Gazetesi Arşiv

Müze Müdürü Erkmen kale kazılarındaki hedefi çizdi: Erzurum tarihine ışık tutuyoruz Bu haftaki söyleşi köşemizin konuğu Müze Müdürü Mustafa Erkmen. Erzurum Kalesi’ndeki arkeolojik kazı çalışmaları esnasında gerçekleştirdiğimiz söyleşide, kentin tarihi dokusunu ve kalede gerçekleştirilen arkeolojik kazı çalışmalarını konuştuk. Kültür ve Turizm İl Müdürü Fikret Öztürk’ün de yer aldığı arkeolojik kazı çalışmalarını yakından takip ederek, çıkarılan kalıntıları inceleme fırsatı da bulduk. Müze Müdürü Erkmen,Erzurum’un tarih ve kültür kenti olduğunu belirterek, tarihi eserlerin köklü geçmişe sahip olduğunu vurguluyor ve Erzurum kalesindeki çalışmalar konusunda geç kalındığı görüşünde. Erkmen, “Erzurum çeşitli uygarlıklara beşiklik etmiş tarih ve kültür kenti. Kaledeki çalışmalardan da bu duruma bir kez daha tanık olduk. Kalede Saltuklu dönemine ait sikkelerin yanında, Osmanlı dönemine ilişkin gülleri de bulduk.Kalede bulduğumuz insan iskeletinin de Osmanlı dönemline ilişkin olduğunu tespit ettik” diye konuşuyor. Erzurum da tarihin tüm aşamaları birlikte ele alınmasının önemine değinen Erkmen,”Kentte bulunan tüm tarihi eserler bir bütün olarak ele alınmalı. Tarihi doku çok zengin ve bu dokunun ön plana çıkarılması kent açısından büyük önem taşıyor” diyor. Bu görüşü Kültür ve Turizm İl Müdürü Fikret Öztürk de katılıyor ve kentteki tarihi dokunun ortaya çıkmasının turizmde de önemli katkılara sağlayacağı görüşünü savunuyor. Tarih kokan Erzurum Kalesinde, tüm yönleriyle kentte tarihi dokuyu ele aldığımız söyleşiyi okuyucularımıza sunuyor, iyi haftalar diliyoruz. G.İ. ERZURUM KALESİ TARİHİ AÇIDAN ÖNEMLİ BİR YERE SAHİP ERZURUM: Sayın Müdür, Erzurum; tarihi açıdan köklü bir geçmişe sahip ve tarihi eserlerin zenginliğinden de bu durumu analiz edebiliyoruz. Öncelikle Erzurum Kalesinde gerçekleştirdiğiniz kazı çalışmaları hakkında okuyucularımız bilgilendirir misiniz? ERKMEN: “ Erzurum Kalesi tarihi açıdan önemli bir yere sahip. Kalede çok kapsamlı arkeolojik kazı çalışmaları gerçekleştirdik. Maalesef bugüne kadar bu çalışmalar hep ertelenmiş. Erzurum Kalesindeki arkeolojik kazı çalışmalarını 82 kişilik ekiple yürütüyoruz. Bunlardan 12’si arkeologlardan oluşuyor. Kaledeki kazı çalışmaları 150 milyar liralık ödenekle gerçekleştirildi. Kazı çalışmaları sonunda kentin tarihi ve kültürel açıdan önemli zenginlikleri barındırdığına bir kez daha tanık olduk” SALTUKLU VE OSMANLIYA AİT KALINTILAR BULUNDU ERZURUM: Sayın Müdür, Erzurum Kalesinde yaptığınız arkeolojik kazı çalışmalarında hangi kültürlerin kalıntılarına rastlandı. Bulgular, kent tarih hakkında ne gibi ipuçları verdi? ERKMEN: “ Kalede yapılan kazı çalışmalarında güllere, sikkelere ve seramiklere rastladık. Ayrıca insan iskeleti de bulduk. Güllerin cüruf içerisinde bulunması, kalede top üretimi yapıldığı anlamına geliyor. Ayrıca Saltuklu dönemine ait sikkelere de rastladık.. Bütün bunlar Erzurum’un tarihi ve kültürel açıdan köklü bir geçmişe sahip olduğunun göstergesi. Kazı çalışmalarında bir de insan iskeleti bulduk. İskelet çok genç bir insana ve Osmanlı dönemine ait..İskeletin hikayesini bilmiyoruz, şehit düşmüş bir kişiye ait olabilir, Kalede yapılan kamulaştırma ve kazı çalışmaları, kentin tarihi dokusunun ortaya çıkması açısından önemli bir yere sahip” ÇALIŞMALAR DEVAM EDECEK ERZURUM:Erzurum Kalesinde yaptığınız kazı çalışmalarıyla, uzun vadedeki hedefiniz konusunda neler söyleyeceksiniz? ERKMEN:Erzurum Kalesinde sizin de gördüğünüz bölümlerde kazılar gerçekleştirdik. Kazılan yerler kapatılmayacak. Kazılar önümüzdeki sezonlarda diğer bölümlerde de devam edecek ve değişik mekanlar oluşturulacak. Kale içinde, tarihi ve kültürel açıdan önemli bir yere sahip, mekanlar oluşturulup vatandaşında hizmetine sunulacak. Proje gerçekten kent adına çok büyük önem taşıyor” ERZURUM GÖRKEMLİ BİR TARİH VE KÜLTÜR KENTİ ERZURUM: Kentin tarihi ve kültürel dokusuyla ilgili olarak değerlendirme yaptığımızda kentteki tarihi eserlerin onarımı konusunda gereken duyarlılığın gösterilmediğine tanık oluyoruz. Kentteki tarihi dokunun hak ettiği konuma gelmesi için yapılan çalışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz? Kenti tarihi ve kültürel açıdan nasıl analiz ediyorsunuz? ERKMEN: “ Erzurum gerçekten görkemli bir tarih ve kültür kenti. Yaptığımız kazılarda ve çalışmalarda buna birebir tanık oluyoruz. Kentte Türk mimarisinin ilk mescidi bulunuyor, Çifte Minareli Medrese doğunun en büyük tarihi medresesi, Erzurum Kalesi, Yakutiye Medresesi, Tabyalar, Yakutiye Medresesi kentin ne kadar tarihi ve kültürel olduğunun en önemli göstergesi. Bütün bu tarihi eserleri, bir bütün olarak birlikte değerlendirmeliyiz” ÖZTÜRK: TARİHİ ESERLERİ KORUMADA KARARLIYIZ Tarihi eserlerin onarımı konusundaki sorumuzu Kültür ve Turizm İl Müdürü Firkete Öztürk yanıtlıyor, Öztürk, tarihi eserlerin onarımı için ödenekler doğrultusunda yoğun bir gayret içerisinde olduklarını belirtiyor ve kültür ve turizm bakanlığının da tarihi eserlerin onarımı konunda duyarlılık gösterdiğinin altını çiziyor. Tarihi serlerin korunmadan turizmin gelişemeyeceğini belirtiyor. DEFİNE AVCILARINA CEZAİ İŞLEM UYGULANIYON ERZURUM: Sayın Erkmen son günlerde define avcılarının çeşitli yerlerde tahribatlar yaptığı yönünde haberler yapıyoruz. Son olarak Esatpaşa Cami önünde bulunan mezarlıklarda tahribatlar yaşandı, define avcıları konusunda neler söyleyeceksiniz? ERKMEN: “İzinsiz, kazı yapanlar, tarihi eserler ve türbelerde tahribatlar oluşturuyorlar. Bu konuda duyarlı olunması gerekiyor. Tarihi zenginliklere bu şekilde darbe vurulmamalıdır. Bu yöndeki cezalar geçen yıl çıkarılan düzenlemelerle artırıldı. Tarihi eserler hepimizin ortak değerleri ve koruma ve yaşatma anlamında üzerimize düşeni yapabilmeliyiz” MÜZE, ERZURUM TARİHİNİN AYNASI ERZURUM: “ Sayın Erkmen birazda müzeye olan ziyaretler konusuna değinmek istiyorum. Tarihin yaşatılması adına müzelerin önemli bir yeri var. Müzeyi bir yılda kaç kişi ziyaret ediyor? ERKMEN: Kültürün gelecek nesillere aktarılması açısından müzeler çok önemli.Arkeoloji, Yakutiye, Atatürk Evi, Kale gibi tarihi eserleri 2004 yılında ziyaret eden toplam 102 bin 556 kişi 52 milyarlık gelir bıraktı. Özellikle Arkeoloji müzesini çok önemsiyoruz. Geçmişe ilgi duyanların arkeoloji müzesini ziyaret etmelerini öneriyoruz. Kültürümüzü gelecek nesillere aktarmanın en iyi yollarından birisi de geçmiş uygarlıkları tanıtmaktır” KENTİN TARİHİ MİSYONU ÖNEMLİ ERZURUM : Sayın Erkmen son olarak söyleşimize eklemek istediğiniz bir mesajınız var mı? ERKMEN: “ Kentin tarihi dokusunun ortaya çıkması adına arkeolojik kazı çalışmaları çok önemli. Kentin tarihi misyonunu analiz etme imkanı bulduk.. Diğer tarihi eserlerinde korunması ve yaşatılması açısından vatandaşa bilinçli ve duyarlı olmak adına önemli görevler düşüyor. Tarihini bilmeyen bir milletin gelecekte başarılı olması söz konusu olamaz. Herkesin bu bilinçle hareket etmesini bekliyoruz. Müzeleri ziyaret etme kültürü de küçük yaşta kazandırılmalı ve tarihin önemi genç nesillere anlatılmadır” İZLENİM VE DEĞERLENDİRME Tarihi bir atmosferde yaptığımız söyleşinin ardından Kültür ve Turizm İl Müdürü Fikret Öztürk ve Müze Müdürü Mustafa Erkmen ile kazı çalışmalarını yerinde inceliyorum. Kazı çalışmalarında giyilen kaskı veriyor arkeologlar bana, o esnada kale içindeki ziyaretlerin de devam ettiğine tanık oluyorum. Kaleden çıkarılan gülleler ve seramikleri inceliyorum. Birkaç bölümde yapılan kazılar arasında dolaşıyoruz. Kazılan kuyulara düşme tehlikeniz de olanaklı, oldukça dikkat istiyor yürümek böyle bir atmosferde. Arkeolojik kazılar, bu yönüyle oldukça zor görülse de geçmiş kültürü ve medeniyetlere ait kalıntının çıktığı anda bütün bu zorluklar unutuluyor. Kazı çalışmasını yürüten ekiple de fikir alışverişinde bulunuyorum. Arkeolojik kazı çalışmalarını geçmişin sır perdesini aralayan çalışmalar olduğundan dolayı kendilerine büyük bir keyif verdiğini belirtiyorlar. İşlerini büyük bir hazla yapıyorlar. “Önemli olan yaptığınız iyi sevmek” diyorlar. Tarihin görkeminin tüm yönleriyle ortaya çıktığı bir atmosferde gerçekleştirdiğim söyleşiyi bitirerek, Erkmen ve Öztürk’e teşekkür ederek oradan ayrılıyorum.