DAPHAN OVASINDA 'YANLIŞ SULAMAYLA' GELEN TEHLİKE...
YANLIŞ SULAMA TOPRAĞIN VERİMİNİ DÜŞÜRÜYOR
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yağanoğlu ''Çölleşme ülkemizi tehdit eden en önemli sessiz felakettir'' dedi.
YANLIŞ SULAMA, EKONOMİK KAYBA YOL AÇIYOR
Geçtiği yerlere bereket getiren suyun, yanlış kullanılması durumunda verimli toprakların yok olmasına neden olduğu bildirildi.
Bu kapsamda Türkiye'nin umudumu durumundaki GAP Bölgesi ile Erzurum yöresinde çiftçilerin ümitlerini filizlendiren Daphan Ovası'nda suya kavuşan tarım arazilerinin, yanlış uygulamalar nedeniyle çoraklaştığı ve erozyon nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığına dikkat çekildi.
DAPHAN VE SULAMA SORUNLARI
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vahap Yağanoğlu, suya kavuşan GAP ve Daphan Ovası'nda yaşanan sorunları anlattı. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de çölleşmenin en büyük tehlike olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yağanoğlu, ''Çölleşme ülkemizi tehdit eden en önemli sessiz felakettir'' diye konuştu.
GAP VE DAPHAN KARŞILAŞTIRMASI
Türkiye'nin umudu olan GAP'ın ülke geleceği için önemine dikkat çeken Prof. Dr. Yağanoğlu, bölgede sulamaya açılan alanın 40 bin hektarın daha şimdiden taban suyunun yükselmesi ve tuzlulaşma nedeniyle çoraklaştığına işaret etti.
GAP Bölgesi'nde su tarıma açılan alanlarda yanlış uygulamaların yapıldığını anlatan Prof. Yağanoğlu, şunları söyledi: ''Bölgede suya kavuşan çiftçi, tarım arazilerine su verdikçe yüksek ürün almaya başladı. Bu yüksek verim 3-4 yıl devam etti. Fakat aşırı su kullanımı nedeniyle taban suyu yükseldi ve toprak altındaki tuz üst bölgeye çıktı. Bunun sonucunda toprak çoraklaştı. Tuzlulaşma nedeniyle çiftçi artık verim alamaz hale geldi. Bunun nedeni çiftçinin suyu yeterli miktarda ve zamanında verme konusunda bilgi sahibi olmamasıydı. Oysa buradaki çiftçilere sulama hakkında eğitim verilmiş ayrıca drenaj sistemi olsaydı hektarlarca verimli toprağımızı kaybetmeyecektik.''
SULAMA BİLNİCİ EKSİKLİĞİ, BÜYÜK SORUN
''Toprağa suyun verilmesi, insanın ölçülü ilaç alması gibidir'' diye konuşan Prof. Dr. Yağanoğlu, tarım arazilerine suyun ''ne zaman, ne kadar, hangi sıklıkta'' verilmesi gerektiğinin çok iyi bilinmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Tarımı gelişmiş ülkelerde bin dekar sulu tarım arazisine bir ziraat mühendisinin danışman olarak görev yaptığına işaret eden Prof. Dr. Yağaoğlu, ''Maalesef ülkemizde bu tür bir uygulama yapılmadı. GAP'taki çiftçilere sulu tarım eğitimi verilse ve ziraat mühendisleri danışmanlık yapsaydı ülkemizin geleceği olan verimli tarım topraklarımızı kaybetmezdik'' şeklinde konuştu.
GAP Bölgesinde sulama tesislerinin de eksikliğine de işaret eden Prof. Yağanoğlu, ''Ülkenin çok önemli kaynaklarının aktarıldığı GAP projesinde iyi bir drenaj sistemi de planlanmamıştır'' dedi.
DAPHAN ÖRNEĞİ
Ayrıca Erzurum'un Daphan Ovası'nda 50 bin hektar tarım arazisinin suya kavuşacak olmasının, bölge tarımı açısından çok önemli olduğunu anlatan Prof. Yağanoğlu, proje kapsamında 20 bin hektara yakın alanın sulu tarıma açıldığını ifade etti.
Suya kavuşan tarım arazilerinde çiftçilerin sadece yüzde 20'sinin sulu tarım imkanından faydalandığını ifade eden Prof. Dr. Yağanoğlu, şöyle devam etti:
''Yanlış uygulamalar, tarım arazilerinin büyük kısmında erozyon tehlikesine karşı karşıya bırakmıştır. Burada tarım arazilerinin çok parçalı olması sorunlardan biridir. Bölgedeki tarım arazilerinin çok eğimli olması ve sulamanın (salma) yöntemiyle yapılması da erozyona yol açmaktadır. Ayrıca, su kanalları kimi yerlerde tarım arazilerinin altında kalmaktadır. Burada yapılan en büyük hata doğru sulama yönteminin seçilmemesi nedeniyle suyun erozyona yol açmasıdır.''
SU TOPRAKLA BULUŞSUN AMA
Suyun toprakla buluşturulmasının çok önemli olduğunu sözlerine ekleyen Prof. Dr. Yağanoğlu, ökonuşmasını şöyle sürdürdü: ''Toprağı suyla buluşturuyoruz ama yanlış uygulamalar nedeniyle tarım arazilerini çölleştiriyor, elimizden çıkarıyoruz. GAP'ta, Daphan'da elimizden çıkan tarım arazilerinin geri kazanılması için çok büyük harcamalar yapmak zorunda kalacağız. Suyla buluşturduğumuz toprağı kaybetmememiz için planlamalar iyi yapılmalı, doğru sulama yöntemleri belirlenmeli, çiftçi sulu tarım hakkında eğitilmeli ve ziraat mühendislerinin çiftçiye danışmanlık yapması sağlanmalı.''