TÜRKİYE GAZETESİ KÖŞE YAZARI EKONOMİST SEZER:
Erzurum kan kaybediyor!..
ERZURUMLU SEYREDİYOR
Erzurum ekonomisi ulusal Medya’nın gündemine girdi. Türkiye gazetesi ekonomi yazarı Metiner Sezer dünkü köşe yazısında, “Akıllı ve Çalışkan” bir STK lideri olarak tarif ettiği ETSO Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Cindilli’yle yaptığı sohbetten edindiği tespitleri aktardı.
PROJE YOK
Sezer yazısında: “O güzelim dadaş kenti Erzurum mahzun bugünlerde; hiç de layık olmadığı bir yerde duruyor çünkü. İnsanın yüreği sızlatan bir manzara. İstanbul kuyumcularından birçoğu Erzurumlu. Hemen hepsi, oltu taşı işlemeciliğinden geldi bu noktaya. Oltu taşı Erzurum’un simgesi. Kolundaki altın bileziği borçlu olduğu Erzurum’a belki onlar da yatırım yapmak isterler ama proje yok!.. Dolayısıyla, Erzurum kan kaybediyor, Erzurumlu seyrediyor!..” dedi.
SEZER: ETSO BAŞKANI CİNDİLLİ AKILLI VE ÇALIŞKAN
Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Cindilli’yi akıllı ve çalışkan bir STK lideri olarak tanımlayan Sezer, Cindillinin tespitlerini aktardı. Sezer: “hemen her bölgede olduğu gibi Erzurum’un da komşuları ile arası pek hoş değil. Erzurum’a yapılacak olan bir tesise en başta Sarıkamış mani olmaya çalışıyor! Bu refleks, salt Erzurum veya Sarıkamış’a mahsus değil. Adıyaman ile Malatya’nın da meselesi bu. Şanlıurfa ile Diyarbakır’ın da. Ülkenin hemen her ilinde durum aynı; hepsi nedense komşusuyla kavgalı!.”.
WİN-WİN
Konuya ilişkin olarak Cindilli’nin tespitlerine değinen Sezer şunları kaydetti: “Muammer Cindilli. “Erzurum’un menfaati aynı zamanda Sarıkamış’ın menfaati.” diyor. Çok doğru bir tespit bu. İngilizce bir terim olmasına rağmen dünyanın son senelerde en çok kullandığı sözlerden birisi haline gelen “win-win”i; yani “kazan-kazan”ı bir türlü öğrenemediğimiz için oluyor bütün bunlar. Senin kazancın benim kazancım! Sen de kazan, ben de kazanayım! Hayır. Biz bunun tam tersini yapıyoruz maalesef: Ne sen kazan, ne de ben!”
BAŞBAKAN ERDOĞAN BÖLGEYE DESTEK VERİYOR
Sezer Türkiye Gazetesi’ndeki “Erzurum Kan Kaybediyor” başlıklı yazısında şu görüşlere yer verdi:”Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun kalkınması için proje istiyor; “Ne gerekiyorsa yapın. Ben arkanızdayım” diyor ama komşular arasındaki husumet mani oluyor bölgenin kalkınmasına!”
CİNDİLLİ’NİN TESPİTLERİ
Sezer ETSO başkanı Cindilli’nin Erzurum ve bölge ekonomisini en iyi bilenlerden biri olduğunu vurgulayarak, onun aktardığı tespitlere şöyle vurgu yaptı: “Cindilli, öyle şeyler anlattı ki, dinleyenin üzülmemesi mümkün değil. Beş sene önce Türkiye’de satılan araçların yüzde 1.5-2’si Erzurumlular tarafından alınırmış. Bugün ise binde 4 bu oran!.. Yüzde yarım bile değil yani. Türkiye’nin toplam ihracatının 8 milyar dolar olduğu dönemde bunun 180 milyon dolarlık kısmını Erzurum gerçekleştiriyordu. Bugün Türkiye 80 milyar dolar ihracat yapıyor ama Erzurum’un ihracatı sadece 8 milyon dolar. Protesto olan senetlerde ise artış yüzde 50! Açılan şirket sayısı geçen sene 435 iken, bu sene 325’de kalmış. Yüzde 25 düşüş var yani. Halkta para kalmayınca, esnafın durumu da kötüleşiyor haliyle. Erzurum’da kimsenin yatırım yapmaya takati kalmamış. Yüzde 300 fakirleşmiş yöre halkı!”
İNOVASYON LAZIM
Türkiye’nin tanınmış ekonomist yazarlarından Metiner Sezer Erzurum’un kalkınmasıyla ilgili olarak bir dizi öneride bulundu. Sezer önerilerini şöyle dile getirdi: “Şayet Erzurum, kendini toparlayacaksa Erzurumlunun da yapacağı var bu süreç içinde. Erzurum hayvancılığıyla meşhur bir yöre. Et ithalatı yörenin canına okudu tamam da Erzurumlunun yapacağı hiç mi bir şey yoktu? Cağ kebap mesela. Hekeza Oltu taşı. Oltu taşı gümüş takı tasarımı için bazı çalışmalar yapılıyor ama yeterli değil. Bu iş Erzurumlunun işi. Oltu taşını bir dünya markası yapamadılar!
DEVLET DESTEĞİ İÇİN PROJE ÜRETİLMELİ
Devlet desteği olmadan kalkınma argümanlarının hayata geçirilmesinin zor olduğunu ifade eden Sezer Şöyle dedi:” Devleti harekete geçirmek için evvel emirde proje lazım. Hani? Sen-ben kavgası bitiriyor tabii ahalinin enerjisini. Kabiliyetini fuzuli kavgalarda heba eden bir toplum ne yapabilir ki?..Üstüne üstlük Erzurum göç de alıyor. Siyasi bunalıma sebep olacak kadar hem de. Erzurum’un hem kendi insanıyla, hem komşularıyla barışık olması ve toplu kalkınmanın yolunu araması lazım. Tabii ki devletin yardımı şart. Erzurum da teşvik alan iller arasında ama yatırım yapan yok ki, teşvik alsın!..
YENİ BİR TEŞVİK GEREK
Sezer yazısını şöyle bitirdi:”Hisarcıklıoğlu’nun dediği gibi “5350 Sayılı Teşvik Kanunu Doğu illeri için çıkarıldı ama bu uygulamadan memnun olan 9 il var; onlar da batı illeri.” Erzurum için kesinlikle farklı bir teşvik uygulamasının devreye sokulması lazım.”