HAMAM GELENEĞİ KORUMA ALTINA ALINACAK
Yüzyıllardır varlıklarını sürdüren, Boyahane, Murad Paşa, Fuadiye, Şeyhler, Saray, Çifte Göbek, Lala Paşa, Küçük ve Kırk Çeşme hamamları Erzurum'un tarihi dokusunun önemli parçalarını oluşturuyor.
Erzurum'daki hamamlar içinde en eski tarihte yapılan hamam olarak dikkati çeken Boyahane Hamamı, 1566'da Hacı Emin Paşa tarafından inşa ettirildi. Plan düzeni olarak birbirine benzeyen iki bölümden oluşan Boyahane Hamamı'nda soyunmalık ile ılıklık arasında küçük bir bölüm bulunmaktadır. Halvet hücreleri sekizgen planlı olan hamamın batısındaki soyunmalığı ise daha sonra bitişiğinde bulunan Boyahane Camisi'ne eklenmiştir.
HAMAM GELENEĞİ, TEMİZLİK BİLİNCİNİN ÜRÜNÜ
Sultan II. Selim döneminde l573 yılında Murad Paşa Camisi ile birlikte inşa edilen Murat Paşa Hamamı ise Osmanlı hamamlarının en güzel örneklerindendir. Hamam, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve halvet bölümlerinden meydana gelmektedir. Moloz taş ve bazı yerlerinde de kesme taş kullanılan hamamda, köşelerde de sekizgen planlı kubbeli halvet hücreleri yer alıyor.
16. Yüzyıl'da yapıldığı sanılan ve değişik zamanlarda yapılan onarımlarla büyük değişikliğe uğrayan Kırk Çeşme Hamamı ile Küçük Hamam, Hacı Bektaş oğlu Derviş Hacı İbrahim'in l717'de yaptırdığı Gümrük Hamamı, Yeğenağa Mahallesi'nde 18. Yüzyılda yaptırılan ve Osmanlı döneminin en ilginç yapıları arasında yer alan Çifte Göbek Hamamı, yine 18. Yüzyılda yapılan Şeyhler ve Fuadiye Hamamları Erzurum'da geçmişten bugüne gelen tarihi hamamlar arasında bulunuyor.
TARİHİ HAMAMLAR ONARILDI
İl Kültür ve Turizm Müdürü Fikret Öztürk, yaptığı açıklamada, hamamların birçoğunun geçen zaman içerisinde Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edildiğini belirterek, Erzurum'daki hamamların beraberinde hamam geleneklerini de oluşturduğunu söyledi.
TÜRK HALK KÜLTÜRÜNDE HAMAM KÜLTÜRÜ
Öztürk, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından hazırlanan, ''Erzurum Halk Kültüründe Hamam Geleneği'' isimli çalışmada, tarihi hamamlar hakkında bilgiler verip, hamam geleneklerine dikkati çektiklerini ifade ederek, şunları kaydetti: ''Yaptığımız araştırmada Erzurum'da, zorunlu, eğlence, cuma, bayram, düğün, gelin, damat, yas ve loğusa olarak adlandırılan hamam geleneklerinin bulunduğunu tespit ettik. Hamamlar özellikle kadınlar tarafından eğlence mekanı olarak algılanmıştır. Erkekler de cumartesi akşamı veya pazar sabahı eğlence hamamı olarak etkinlikler düzenlemişlerdir. Günümüzde hamam gelenekleri evlerde şofben kullanımının yaygınlaşmasıyla beraber azalsa da kentin zengin kültürel yapısında hala önemli yer tutmaktadır. Hamamlarımız ve hamam geleneklerimizi elimizden geldiği kadar tanıtmaya çalışıyoruz.''