Erzurum’da kitap okuma alışkanlığının azlığı, vahim bir sonucu ortaya çıkarıyor:
DÜŞÜNEN VE ÜRETENLER AZALIYOR
ERZURUM gazetesi bu haftaki Dosya Haberinde, Erzurum’da okuma alışkanlığı, kitap okumayı engelleyen faktör ve sebepler üzerine yoğunlaştı. Onlarca vatandaşla görüşen muhabirlerimiz onlara Erzurum’un sosyal gelişmişlik düzeyindeki düşüşe kitap okumamanın etkisi olup olmadığını sordu.
MAZERET: GEÇİM SIKINTISI
Kitap okumadığını söyleyen katılımcılar, bunun geçim derdinden kaynaklandığını ileri sürüyorlar. Bir kesim de televizyon ve kahvehane alışkanlıklarının kitap okumayı engellediğini belirterek, küçük yaşlarda kendilerine okuma alışkanlığı kazandırılmadığından yakınıyorlar.
ERZURUM’UN KALKINMASI OKUYANLARININ ÇOKLUĞUNA BAĞLI
Ayda en az bir kitap okuyan ve günlük gazete alan Erzurumlular ise, kentin kalkınması için bilgi toplumu olunmasının zaruret olduğunu kaydederek, okuma alışkanlığının bulunmayışı yüzünden Erzurum’da sosyal ve ekonomik çöküş yaşandığını, düşünen ve üreten insan tipi oluşturulamadığını belirtiyorlar.
VATANDAŞ ŞÖYLE DÜŞÜNÜYOR:
GEÇİM SIKINTISI OKUYACAK HAL Mİ BIRAKIYOR?
Murat Aksakal
“Kitap okumuyorum, böyle bir alışkanlığımız yok. Kitap okuma alışkanlığımızın olmayışı ekonomik sıkıntılarımızdan kaynaklanıyor. Kitap okumamak kültürel yönden gelişemememize yol açıyor. Okuma alışkanlığı yönünden büyüklerimizden çok geri durumdayız. Yani dedelerimize göre cahiliz. Bu da Erzurum’da yaşam kalitesinin düşmesine sebep oluyor.”
EKONOMİK SIKINTILAR, OKUMAMA SEBEBİ
Sinan Binici
“Pek nadir kitap okuyorum. İnsan stres içerisinde olduğu zaman kitap okuyamıyor. Gündelik hayattaki zor yaşam koşulları kitap okumayı engelliyor.. Benim kitap okumak için fırsatım var. Dükkanımda fazla iş olmuyor, tamamen boş olduğum günler oluyor. Yani iş yapamadığım günler çok oluyor. Aslında kitap okuyabilirim ancak ekonomik sıkıntılar engel oluyor”
TELEVİZYON OKUMAYA ENGEL!
Ebubekir Daharlı
“Erzurum'da kitap ve gazete okuma alışkanlığı yok. Ekonomik durumun kötü olması etkili oluyor. Televizyon kanallarının çoğalması da okuma alışkanlığını ortadan kaldırdı. Televizyonlarda bir romanı film halinde en güzel şekliyle seyredebiliyorsunuz. Bu da insanı tembelliğe ve okumadan uzak tutmaya yol açıyor. Televizyonlar çıkmadan önce insanlar hiç bir şey okumasa çeşitli romanları merak edip okuyordu. Şimdi okuma alışkanlığı toplumun hiçbir katmanında yok maalesef.”
OKUMA AZLIĞI, ŞEHRİ DÜŞÜNCE YOKSULLUĞUNA SÜRÜKLÜYOR
Enver Karaca
“ Ancak işlerden fırsat bulduğum zaman kitap veya gazete okuyabiliyorum. Kültürlü olmak, bilinçli olmak kitap okumaya bağlı olduğu için okumak şart. Faydası tartışılmaz. Fakat, Erzurum’da hayat standartlarının düşüklüğü, okumaya fırsat koymuyor. Ekmek alamayan kitabı nasıl alacak. Ama bu herkes için mazeret değil. Erzurum kitap okuma yoksulu bir şehir haline geliyor gün geçtikçe. Bu da şehrin ufkunu daraltıyor, geleceğini karartıyor. Atılımcı ve girişimci insan çıkaramıyoruz”
BÜYÜKLERİMİZ OKUMAYA YÖNLENDİRMEDİ
Turgay Yiğit
“Ben kitap ve gazete okuyorum. Yeni nesilde de bu alışkanlığı memnuniyetle görüyorum. Önceden insanlar atasından ve babasından kitap okumayı görmemişti. Büyükler tarafından da böyle bir okuma alışkanlığı aşılanmamıştı. Şu anda da zaten bu tür olumsuzluklar kendisini gösteriyor. Kütüphaneler ve benzeri okuma yerleri insanlarla dolacağına, kahvelere, çay ocakları, internet cafe ve benzeri yerleri dolduruyoruz. Herkes kitap okumanın bir zaman kaybı olduğunu düşünüyor. Ancak bu böyle değil.”
ERZURUM’UN GERİ KALMIŞLIĞININ SEBEBİ KİTAP OKUMAMAKTIR
Kadir Cellat
“Bizim yanlış bir algılamamız var. Okumayı vakit geçirmek şeklinde düşünüyoruz. Oysa öyle değil. Olayları doğru algılamak ve anlamak, tespitler yapmak ve çözümler üretmek için okumak lazım. Bir yerde kitap okumak, beynin kendisini yenilemesi. Ne var ki, biz her şeye vakit buluyoruz da okumaya gelince mazeretler üretiyoruz. Bunun acı sonucu ortada. Erzurum sosyo ekonomik gelişmişlik bakımından Türkiye’nin 60. ili durumunda. Başka bir şey söylemeye gerek var mı?”
DÜŞÜNEN İNSANLARA İHTİYACIMIZ VAR AMA ÖNCELİKLE OKUYANA
Fatih Akçalı
“Kitap okuma konusunda şimdiki gençler daha duyarlı.Erzurum'da da kitap okuma alışkanlığının gün geçtikçe arttığını düşünüyorum. Harçlıkların kitap almak için kullanan çocuk ve gençleri görmek bizi sevindiriyor. Aslında okumamak için mazeretimiz de yok.. insanların zihni gelişimi okumaya bağlı. Bu kentlerin gelişmesine de etki ediyor. Düşünen insan sayısı artıyor. Okuyan ve düşünenler sorun değil çözümler üretiyorlar. Erzurum’da genel olarak okuma alışkanlığının olmaması üzücü.”
EKMEK DERDİ, OKUMAYI ENGELLİYOR
Osman Korotlu
“Ekmek parası derdinde olduğum için fazla kitap okumaya zamanım olmuyor. Sabah sekizde iş başı yapıyorum.Akşam dokuzda da işi bırakıyorum. Eve gittiğim zamanda yorgun oluyorum. Bu nedenle kitap okuyamıyorum., Erzurum'da kitap okuma alışkanlığının fazla olduğunu sanmıyorum. Çünkü şehrimizin tamamında ekonomik sıkıntı hakim. Herkes benim gibi ekmek derdinde. Ekmek derdinde olan bir adamın da kitap okumaya zaman ayırabileceğini düşünmüyorum.”
KALKINMANIN YOLU BİLGİDEN GEÇİYOR
Murat Daşkesen
“AB’ye girmek için uğraş veriyoruz, niye, çünkü bizden teknolojik olarak, ilmi olarak ilerdeler. Onlar bilgi toplumu. Bu da onları müreffeh yapıyor. Biz ise okumadığımız için düşünmüyoruz. Sıkıntılarımıza çözüm üretemiyoruz. Ufkumuzu çizemiyoruz. Erzurum’da kaç kişi düzgün kitap okuyor. Emin olun çoğumuz okul kitapları dışında, okumadık. Erzurum ekonomik bakımdan içler acısı halde. Geçmişte büyüklerimizin hayatlarına baktığımızda onların gaz lambası ışığında bile okuduklarını görüyoruz. Biz ise biraz rahatlıktan ve televizyon gibi eğlencelere daha fazla zaman ayırdığımızdan okumuyoruz.”
GERİ KALMA SEBEBİMİZ, OKUMAMAKTIR
Selim Yılmaz
“Ben kitap okumuyorum. Böyle bir alışkanlığımız yok. Erzurum'da da bu alışkanlığın düşük olduğunu düşünüyorum. Bunun en büyük nedeni de kitap okuma alışkanlığının önceden büyükler tarafından verilmemesidir. Erzincan bile bizden bu tür konularda önde. Kitabı insanlara küçük yaşta sevdirmemiz gerekiyor. Büyükler çocukları bilgi edinmeye yönlendirmeli. Kitap okumanın getirileri anlatılmalı. Eskilere bakıyorum, en okumayanı bile on on beş gazeli ezbere okuyabiliyordu. Üstelik Bakiden, Fuzuli’den okuyorlardı. Şimdi ders kitabından başka bir kitaba yönelme yok.”
SOSYAL GERİLİĞİMİZ, OKUMAMAKTANDIR
Selim Polat
“İnsanlar kitap okumayla kültürlerini, bilgilerini artırırlar. Sosyal yönden gelişirler. Ekonomik olarak ta girişimleri artar ve ticarette de kitap okumayla elde ettikleri bir takım bilgilerle atağa geçip ekonomik yönden kendilerini güvence altına alabilirler. Ancak böyle bir alışkanlığın zamanında edinilmemesinden dolayı çeşitli olumsuzlukları yaşıyoruz. Üretim için bilgi lazımdır. Bunun için de okumak. Ama kime anlatalım ki?”.
DÜŞÜNMEKTEN KAÇIYORUZ
Saltuk Buğra Tanfer
“Erzurum’da genel eğitim seviyesinin düşük olması, televizyonların yoğunluğu kitap okuma alışkanlığının kazanılmasını olumsuz etkileyen faktörlerdendir. İnsanlara okuma alışkanlığı ne sosyal hayatta ne de okulda aşılanamıyor. Kitap okumak insanları sosyal ve ekonomik hayatını da etkiler. Erzurum'da üretim yapılmıyor. Bunun için çeşitli illerden mal veya hizmet almaya muhtaç haldeyiz. Bu bilgi toplumu olmadığımızdandır. Ben şuna bakıyorum, 1970’lere kadar Erzurum Türkiye’nin hatırı sayılır illerindendi. Sebebi, okuyanı çoktu, bilgi seviyesi yüksekti. Şimdi tam tersine döndü. Erzurum’un açmazı budur, yani okumamak yani düşünmekten kaçmak”
KİTAP OKUMAK SEVDİRİLMEDİ
Emin Durmuş
“Kitabı niçin okumalıyız? Bunun aktarımında eksiklik var. Çocukluk çağlarında bilgi edinme gerekliliği ve kitap okuma zarureti iyi belletilmedi. İnsanların önüne hedef konurken ona vardıracak, kitap okumak gibi vesileler anlatılmadı. Şimdi istesek de okuyamıyoruz. Kitap sıkıcı geliyor. Eksikliğini duyuyoruz fakat kitabı yanlış algıladığımız için ona karşı soğukluğumuz var. Bu sosyal ve ekonomik yönden hem bizim hayatımızda hem de Erzurum şehir hayatında kendisini ortaya koyuyor.2
KİTABIN OKUNMADIĞI YERDE, BİLGİ ÜRETİMİ OLMAZ, İŞTE ERZURUM!
Muhammet Zinnur Köseoğlu
“Kitap ve gazete okuyorum. Kitap insanın ufkunu genişletir ve düşüncelerini sağlamlaştırır. Okumak ayrıca kişisel gelişime önemli ölçüde olumlu yönde etki eder. Kültürel birikimi de artırır. Okumanın olmadığı bir yerde tembellik kendini gösterir. Bu tembellikte çalışma azmini ortadan kaldırır. Okumayan insan üretken olamaz diye düşünüyorum. Erzurum’un geri kalmışlık sebeplerinin başında da okumamak vardır.”
İŞSİZ ADAM, EKMEK Mİ ARASIN KİTAP MI?
Celal Bağdagül
“Erzurum’da genel bir yoksulluk var. Bu okumayı engelliyor. Bir de bilgi gücü eskiden olduğu gibi ayırıcı bir özellik değil. Para gücü daha önemli oldu. Bilgi karın doyurmuyor şeklinde yaygın ve yanlış bir düşünce var. Okuyanların işsiz oluşu, Üniversiteli işsizlerin artması da okuma alışkanlığının kazanımına menfi tesir ediyor. Aç adama kitap oku demek, ekmek bulamayana pasta ye demek gibi, düşünülüyor. Buna yanlış diyebilir, fakat hayatın gerçeği bu…”