Emlak vergisinde 2010 başından itibaren geçerli olacak metrekare birim değerler belirlendi. İstanbul ve İzmir'in de aralarında bulunduğu çeşitli illerde 2006 değerlerinin bazıları 3'e, 4'e katlandı. Elazığ-Keban'da Baraj Mahallesinde 10.000 lira olan metrekare birim değerin, İstanbul'da Boğaza nazır yalılarda 1.600 lirada kalması dikkat çekti.
//BİRİM DEĞERLER YENİDEN BELİRLENDİ
Emlak vergisinde 4 yılda bir yenilenen birim değerler, bu yıl yeniden tespit edildi. Belediye başkanı veya vekili, belediyeden yetkili bir memur, tapu sicil müdürü veya vekili, ticaret odasından 1 üye, Maliye Bakanlığından 2 temsilci ile köy veya mahalle muhtarından oluşan Değer Tespit Komisyonları, yeni birim değerleri, sokak, sokak tek tek belirledi.
Emlak vergisinde yeni birim değerler, 1 Ocak 2010'dan itibaren geçerli olacak ve yeni yılın emlak vergileri bu değerler üzerinden ödenecek. Gayrimenkul alım satımları sırasında tapu harcına esas değer de emlak vergisi değerinin altında olamayacak.
"İLLER ARASINDA DA ÇOK BÜYÜK DEĞER FARKLARI BULUNUYOR"
Edinilen bilgiye göre, 2005 yılında belirlenen, ancak uygulamaya girdiği 2006 yılında büyük tartışma yaratan eski birim değerlerden sonra, 2010'un değerleri de tartışılacak özellikler taşıyor.
Bazı belediyelerin eski değerlerde çok yüksek artışlara gittiği gözlenirken, iller arasında da çok büyük değer farkları bulunuyor. İller arasındaki dengesizliklerin yanı sıra, aynı ilde il merkezi ile ilçelerin birim değerleri arasında bile uçurum olduğu görülüyor.
VERGİDE REKOR ZAM
Emlak vergisinde en son değer belirleme işlemi 2005 yılında yapıldı. Yeni değerlerin ilk uygulama yılı olan 2006'da bu rakamlar tartışma konusu olunca, mevcut değerlerin düzeltilmesi için yeni bir yasa çıkarıldı. Ancak değerlerde çok fazla değişiklik olmadı, hatta bazı illerde eski rakamlar daha da artırıldı. 2006 yılında yeni değerler üzerinden vergi ödendi. 2007, 2008 ve 2009 yıllarında ise söz konusu değerler, kanun gereğince yeniden değerleme oranının yarısı kadar artış gördü. Bu süreçte yeniden değerleme oranındaki artış yüzde 29,4, emlak vergisi değerlerindeki artış da yüzde 14,2 düzeyinde gerçekleşti.
Ancak belediyeler, bu yıl yapılan son tespitler sırasında 2006 başındaki değerleri, bazılarında 3'e, 4'e katladı. Artış oranları, İstanbul ve İzmir gibi illerde yüzde 200'leri buldu. Ankara'da bazı ilçelerde değer artışı yüzde 20 seviyesinde tutuldu, bazı ilçelerde ise bu rakam yüzde 100'e yaklaştı. Diğer birçok ilde de enflasyonun çok üzerinde değer tespitleri yapıldı.
//BİRİM DEĞER
Birim değerlerin tespitinde, coğrafi durum, sosyoekonomik düzey ve gelişmişlik gibi ölçütler gözardı edildi. Bu nedenle de iller arasında büyük dengesizlikler meydana geldi.
En yüksek birim değer, İstanbul'da 25.500 lira, Bursa'da 10.000 lira, Ankara ve Antalya'da 6.000 lira ve İzmir'de 4.076 lira düzeyinde bulunurken, bu rakam Niğde'de 856 lira, Hakkari'de 830 lira, Tunceli'de 108 lira, Bitlis'te 90 lira, Giresun'da 1.400 lira, Amasya'da 450 lira, Kars'ta 170 lira, Iğdır'da 25 lira, Zonguldak'ta 3.000 lira, Van'da 1.250 lira, Bolu'da 301 lira, Kütahya'da 1.500 lira, Malatya'da 1.900 lira, Erzurum'da 420 lira, Edirne'de 400 lira, Çorum'da 1.840 lira, Çankırı'da 300 lira, Kayseri'de 900 lira, Gümüşhane'de 1.250 lira, Diyarbakır'da 1.500 lira, Mardin'de 35 lira, Gaziantep'de ise 440 lira oldu.
Aynı şekilde Mersin'de en yüksek metrekare birim değer 160 lira, Aydın'da 487 lira, Balıkesir'de 2.500 lira, Manisa'da da 4.500 lira şeklinde tespit edildi.