ÇİFTÇİ, TOPRAĞIN GÜBRESİNİ YAKIYOR

ÇİFTÇİ, TOPRAĞIN GÜBRESİNİ YAKIYOR A.Ü öğretim üyesi Prof. Dr. Şahin Akten, çiftlik gübresinin yakacak değil de toprağa gübre olarak kullanılması durumunda, ürün veriminde dekarda 50 kilogram artış olacağını söyledi. TEZEK, YANLIŞ KULLANILIYOR Doğu Anadolu Bölgesi'nde, halk arasında ''tezek'' olarak adlandırılan ve toprak için verim artışı sağlanmasının önemli unsurlarından çiftlik gübresi, bölgede ısınma amaçlı yakacak olarak kullanılıyor. Buna karşılık A.Ü öğretim üyesi Prof. Dr. Şahin Akten, çiftlik gübresinin yakacak değil de toprağa gübre olarak kullanılması durumunda, ürün veriminde dekarda 50 kilogram artış olacağını söyledi. ÇİFTLİK GÜBRESİ ÜRETİMDE KULLANILMALI Doğu Anadolu bölgesi'ndeki ağır kış şartları, ısınmak için yakacak sorununu da beraberinde getirdi. Özellikle kırsal kesimde etkisini daha fazla hissettiren soğuk hava, bölgede çiftçiye, toprak için en önemli gübrelerden biri olan çiftlik gübresini de yaktırıyor. ÇİFTLİK GÜBRESİNİN AMAÇ DIŞI KULLANIMI Hayvan dışkısında elde edilen, kalıplar haline getirilerek kurutup biriktirilen, halk arasında ''tezek'' olarak adlandırılan ve toprağa katıldığında verimi önemli oranda artıran çiftlik gübresi, bölgenin kırsal kesiminde vazgeçilmez bir yakacak maddesi oldu. Bölgede yer yer, yine yakacak amaçlı olarak kent merkezlerine kadar giren ''tezek'', odun ve kömür gibi alınıp satılmaya da başlandı. Bu arada, çiftlik gübresinin, gübre amacını yitirmesi ve tamamen yakacak olarak kabullenilmesinin, tarımdaki verimi önemli oranda düşürdüğü ortaya çıktı. GÜBRE OLARAK KULLANILSA Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şahin Akten, yaptığı açıklaklamada, çiftlik gübresinin yakacak olarak kullanılmasının, ürün verimini olumsuz yönde etkilediğini söyledi. Akten, konuyla ilgili uzun süren bir araştırma yaptıklarını belirterek, araştırma sonucunda, yakacak maddesi olarak kullanılan çiftlik gübresinin, amacına uygun kullanılması halinde, dekarda 50 kilogram verim artışı sağlanabileceğini belirlediklerini bildirdi. YANLIŞ KULLANIM TARIMSAL ÜRETİMİ DÜŞÜRÜYOR Bu artışın, böge genelinde düşünüldüğünde önemli bir oran olduğunu kaydeden Akten, gübrenin amacına uygun kullanılmamasının, bölgenin tarım ekonomisini de olumsuz etkilediğini anlattı. Çiftlik gübresinin, toprakta verimi artırmasının yanında, toprak erozyonunu da önlediğinin altını çizen Akten, ayrıca toprağa, suyu daha iyi tutma özelliğini de kazandıracağı için suyun ekonomik şekilde kullanılmasının da sağlanmış olacağını dile getirdi. YAKACAĞINI DA RAHATLIKLA ALIR Akten, çiftlik gübresinin, yakacak değil de toprakta gübre olarak kullanılması halinde verimin artacağını ve dolayısıyla çiftçinin daha çok kazanacağını vurguladı. Konuyla ilgili yaptıkları araştırmanın tarım ekonomisi boyutunu da incelediklerini kaydeden Akten, şunları söyledi: ''Tabii ki çiftçi, maddi açıdan gücü yetmediği için yakacak satın alamıyor ve (tezek) adını verdiği gübresini ısınmak için kullanıyor. Elde ettiğimiz verileri, tarım ekonomisi bölümüne incelettik. Ortaya çıktı ki, eğer çiftçi, çiftlik gübresini sobasında yakmasa toprağa katsa, üründen elde edeceği verimle birlikte yakacağını satın alma gücüne de ulaşıyor.'' Doğu Anadolu Bölgesi'nde nüfusun önemli bir bölümünün geçimini tarım ve hayvancılıktan sağladığına dikkati çeken Akten, bu nedenle, çiftçinin yakacak ihtiyacı konusunda önlemler alınıp, çiftlik gübresini amacına uygun kullanımının sağlanması gerektiğini sözlerine ekledi.