//BİR AYLIK SÜRE KALDI
En az 10 kişi istihdam edilmesi halinde, başta SSK prim indirimi olmak üzere, işletmelere çeşitli kalemlerde vergi indirimi sağlayan 5084 Sayılı Teşvik Yasası, bu ayın sonu itibariyle yürürlükten kalkıyor. Erzurum’da özel sektörde istihdam edilen 20 binden fazla sigortalı çalışanın, SSK işveren maliyetini neredeyse yarı yarıya azaltan söz konusu yasanın ayrıcalıkları, 31 Aralık 2008 tarihinde sona ermiş, ancak yasa, alınan “süre uzatma” kararıyla 1 yıl daha yürürlükte kalmıştı. Bu sürenin sona ermesine 30 günden az bir zaman kalırken, Erzurum’da bu yasadan faydalanan çok sayıda işletmede ise, telaşlı günler başladı. Yasanın yürürlük süresinin uzatılmaması ya da yerine yeni bir yasal düzenleme yapılması halinde, Erzurum’da kayıt dışı istihdam ve işten çıkarmaların artışa geçeceği tahmin ediliyor.
//5084 SÜRESİ UZATILACAK MI?
Ekim ayı itibariyle 57 bin 506 kişinin özel sektörden sigortalı olarak istihdam edildiği Erzurum’da, bu istihdam oranın büyük bir bölümü, başta 5084 Sayılı Teşvik Yasası olmak üzere, çeşitli yasal düzenlemelerle dengede tutuluyor. Hükümetin Temmuz ayında açıkladığı yeni “Yatırımları Teşvik Sistemi”, Erzurum’daki işverenlerin maliyetlerini azaltmada yetersiz kalırken, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO)’nun da bu konudaki girişimleri sürüyor.
//HÜKÜMETE ÇAĞRI
ETSO Meclis Başkanı Saim Özakalın, 5084 Sayılı Teşvik Yasası’nda süre uzatımına gidilmesi ya da girişimcilere benzer muafiyetler tanıyacak yeni bir düzenleme yapılması için hükümetin ilgili makamlarıyla temas halinde olduklarını bildirdi. Daha önce de bu konuda bölgenin diğer illerindeki TSO’larla ortak açıklamalar yaptıklarını ve 5084 konusundaki talepleri dile getirdiklerini hatırlatan Başkan Özakalın, “Yasanın uzatılmaması halinin, Erzurum’daki iş çevrelerini ve özellikle de istihdamı olumsuz etkileyeceği aşikardır. Çünkü hükümetin bir süre önce hazırladığı yeni teşvik yasanının somut ve uygulanabilirlik anlamında henüz durumu netlik kazanmış değildir. Şu durumda ilimizin ve bölgenin sarılabileceği can simidi konumunda bir yasa vardır, o da 5084 Sayılı Teşvik Yasası’dır.” diye konuştu.
//ERZURUM İÇİN ZOR SÜREÇ
Yasanın yürürlülük süresinin uzatılmasının, Erzurum TSO olarak hem talepçisi, hem de bu yönde atılacak adımların destekçisi olacaklarını vurgulayan Meclis Başkanı Saim Özakalın, bu hususta bölgedeki girişimci ve işverenlerin de endişeli bir bekleyiş içerisinde olduğunu kaydetti. Yasada süre uzatımına gidilmemesi halinde, yükselecek maliyetlerin işvereni zor durumda bırakacağını dile getiren Özakalan, Erzurum şartlarında böyle bir manzaranın işsizliğin ve aynı zamanda kayıt dışı çalışan sayısının da artmasına neden olacağını ifade etti.
Öte yandan 5084 Sayılı Teşvik Yasası gibi, 18 Ağustos 2009 tarihinde yürürlüğe giren 5921 Sayılı Kanun ile 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenen geçici 9. maddenin hükmü de sona eriyor.
Düzenleme ile Aralık ayı sonuna kadar yeni işe girenlerin sigorta primleri İşsizlik Fonu’ndan ödenirken, söz konusu uygulamanın 2010 yılının Haziran ayına kadar devam etmesi ise, Bakanlar Kurulu’nun yetkisinde bulunuyor. Bu düzenleme, teşvikten yararlanacak işyerlerinde halen çalışan işçilere ilave olarak işe alınan işçilerin sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarın, işsizlik sigortası fonundan karşılanmasını hükme bağlıyor.