NİTELİKLİ İŞSİZLER GÖÇÜYOR
Erzurum’un teşvik konusundaki atıl durumu, ilin sosyal ve ekonomik dengelerini, göç ve işsizlik sorunlarıyla karşı karşıya bırakıyor. KOBİ’lerin teşvik konusundaki yaklaşımı beyin, sermaye ve emek göçünü hızlandırıyor. Nitelikli işsizler, teşviklerden yararlanan KOBİ yoğunluğunun görüldüğü Gaziantep, Kilis, Niğde, Kayseri, Uşak, Kahramanmaraş, Konya ve Kocaeli illerine yöneliyor. Başka bir deyişle Erzurum ciddi oranda teşvik göçü veriyor.
YEDİ AYLIK VERİLER
2009’un yedi ayında Doğu Anadolu Bölgesi’nden 26, Erzurum’dan ise 1 KOBİ yatırımı teşvik kapsamına alındı. Bölgede teşvik belgesi alan KOBİ sayısı ülke toplamında yüzde 4.71 oranına yükselirken Erzurum’da belge alan işletme sayısı ise yüzde 0.21’den yüzde 018’e geriledi. İlin bölge payı ise yüzde 5’ten yüzde 3.84’edüştü..
BÖLGELERİN DURUMU VE DOĞU
Bu yılın Ocak ve Temmuz aylarını kapsayan bölümünde Marmara Bölgesi’nde 156, İç Anadolu Bölgesi’nde 108, Ege Bölgesi’nde 83, Akdeniz Bölgesi’nde 92, Karadeniz Bölgesi’nde 39, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ise 47 KOBİ yatırımı teşvik kapsamına alındı. Doğu Anadolu Bölgesi 26 teşvik belgeli KOBİ yatırımıyla son sırada kaldı. Bir önceki dönemi göre Bölgedeki teşvikli KOBİ yatırımı sayısı yüzde 30 oranında arttı.
BÖLGELERİN PAYI
Hazine Müsteşarlığı verilerinden yapılan hesaplamaya göre ülke toplamı içinde teşvik belgesi alan KOBİ sayısı payı Marmara’da yüzde 28.31, İç Anadolu’da yüzde 19.60, Ege’de yüzde 15.06, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 16.69, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 7.07, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 8.52’lik oran gösterdi.. Doğu Anadolu Bölgesi payı ise yüzde 4.71’e çıktı..
DOĞU’DA DURGUNLUK
2009’un yedi aylık bölümünde Doğu Anadolu Bölgesi’nde 26 KOBİ yatırımına teşvik belgesi tahsis edildi. Bölgede teşvik kapsamına alınan yatırımlar için 16 milyon 264 bin 181 TL tutarında yatırım harcaması kaydedildi. Bir milyon 169 bin dolar düzeyinde makine ve teçhizat ithalatının gerçekleştirildiği yatırımlar kapsamında istihdam hacmi ise 341 kişi olarak açıklandı.
BİRDE KARAR KILDIK!
2009’un yedi ayında yalnızca 1 KOBİ yatırımının teşvik kapsamına girdiği Erzurum’da, hizmetler sektörü öne çıktı. Teşvik belgeli hizmetler sektörü yatırımı için 625 bin TL harcama kaydedildi. Yatırımın istihdam hacmi ise 5 kişi olarak belirlendi. KOBİ’lerdeki gerilemenin yeni Teşvik düzenlemesi beklentisinden kaynaklandığı bildirildi. Erzurum’da geçen yıl bu dönem’de 3 KOBİ yatırım teşvik belgesi almıştı.
BÖLGE İLLERİ ARASI FARKLILIK
Erzurum’da bu yılın yedi ayında yatırım teşvik belgesi alan KOBİ sayısı bölge toplamının yüzde 3.84’ünü oluştururken, bu oran Malatya’da yüzde 26.92, Van’da yüzde 11.5, Bingöl’de yüzde 15.3, Ardahan, Hakkari ve Iğdır’da yüzde 7.6 olarak kaydedildi.
Bölgede yedi ayda Malatya’da 7, Bingöl’de 4, Van’da 3, Ardahan, Iğdır ve Hakkari’de 2, Erzurum, Elazığ, Erzincan, Bitlis, Tunceli ve Kars’ta ise 1 KOBİ Yatırımı teşvik kapsamına girdi. Ağrı’da yine teşvik belgesi alan KOBİ yatırımı olmadı.
BÖLGEDE TEŞVİKLİ SEKTÖRLER
Doğu Anadolu Bölgesinde teşvik belgesi alan KOBİ yatırımları daha çok İmalat sektörü gıda gurubunda yoğunlaştı. Hazine verilerine göre, Ardahan, Bingöl, Elazığ, Erzincan, Iğdır, Kars, Malatya ve Tunceli İmalat gıda gurubu; Bitlis imalat sektörü inşaat gurubu, Malatya İmalat cam gurubu, Van İmalat çimento gurubu; Erzurum, Bingöl, Van ve Hakkari de hizmetler sektörü yatırımları teşviklendirildi.