MERKEZ BANKASI’NDAN SAHTE PARA UYARISI
Merkez Bankası Müdürü İbrahim Selami Yürek, TL’nin YTL’ye dönüşmesi son gelişmelerle ilgili olarak ERZURUM gazetesine özel açıklamalarda bulundu. Yürek, sahte paralar konusunda da vatandaşı uyararak, paranın güvenlik özelliklerini anlattı.
Merkez Bankası Müdürü İbrahim Selami Yürek, 2006 yılında tedavülden kalkan Türk Lirası’nın çok azda olsa dolaşımda olduğunu belirterek, madeni paraların bir yıl, banknotlarında on yıllık zaman aşımında Ziraat Bankası veya Merkez Bankası aracılığı ile değiştirilmesini istedi.
Eski paranın 2006 yılında dolaşımda olmaması gerektiğini belirten Yürek, “ Vatandaşlarımız bu konuda duyarlı davranmalılar, eski para merkez bankası ve ziraat bankası aracılığı ile değiştirilebiliyor” dedi.
BANKNOT KULLANIMI KONUSUNDA UYARILAR
Dolaşımda bulunan banknot kalitesinin artırılması amacıyla önerilerde de bulunan Yürek, “Banknotların yıpratılmaması için gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi, banknotların üzerine yazı yazılmaması, buruşturulmaması, delinmemesi ve yırtılmaması, banknot işleme sistemlerinin çalışmalarının olumsuz yönde etkilenmemesi için yırtılmış banknotların naylon bantlarla yapıştırılmaması, cüzdan kullanma alışkanlığının edinilmesi gerekiyor. Vatandaşlarımızın ellerine geçen eskimiş ve yıpranmış banknotları T.C. Merkez Bankası şubeleri veya bankacılık sistemi aracığıyla değiştirmeleri gerekmektedir” dedi.
YAZILARI OKUNAMAYAN PARALAR
Yazıları okunamayacak düzeye gelen paralar konusunda da açıklamalarda bulunan Yürek, “Yazıları okunmayacak şekilde kirlenmiş, yıkanmış, boyanmış, yanmış, yırtılmış veya sair sebeplerle eskiyip yıpranmış, değeri belirlenebilen tam banknotlar ile yüzeyindeki eksiklik yüzde 50’den az olan banknotlar, yazılı değeri üzerinden başa baş olarak; tek parçadan ibaret olmak kaydıyla yüzeyindeki eksiklik yüzde 50 olan banknotlar yazılı değerinin yarısı üzerinden yenileriyle değiştirilebilir. Yüzeyinin yarısından fazlası eksik olan banknotlar ise değiştirilmemektedir. Eskimiş, yıpranmış veya kısmen fiziki parça kaybına uğramış banknotların, doğrudan T.C. Merkez Bankası şubeleri, T.C. Ziraat Bankası veya diğer Banka ve Özel Finans Kurumlarının şubeleri aracılığıyla değiştirilmesi mümkündür” diye konuştu.
DÖNÜŞÜM ORANI YÜZDE 99
Banknotta TL’nin YTL’ye dönüşüm oranının yüzde 99 olduğunu belirten Yürek, “ Madeni TL’nin YKR’a dönüşme oranı da yüzde 90’dur. Tedavüldeki banknot YTL olarak 900 milyon adet, önceki yıllarda TL olarak 1.300 milyon adet idi. Emisyon hacmi 23 milyon YTL, YTL madeni para toplamı 473 milyon YTL, TL madeni 53 milyon YTL olarak gerçekleşmiştir. Toplam YKR madeni para değer olarak TL madeni paraya göre 3.5 misli fazla bulunmaktadır. Banknotların bir adedinin basım maliyeti 5 sent civarındadır” dedi.
BANKNOTLARIN GÜVENLİK ÖZELLİKLERİ
Banknotlarda bulunan güvenlik özelliklerinin, halka ve profesyonellere yönelik özellikler olmak üzere iki gruba ayrıldığını belirten Yürek, “örneğin 100 YTL’lik banknotlarda bulunan güvenlik özelliklerini ele alalım. Halka Yönelik Güvenlik Özellikleri;Kabartma Baskı, Banknotun ön yüzündeki Atatürk portresi, alt kenardaki bant, mavi-yeşil motif, “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” ve “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banknot Matbaası” ibareleri ile banknotun nominal değerini gösteren sayı ve yazılar kabartma olarak basılıdır ve parmakla dokunulduğunda hissedilir.
Renk Değiştiren Mürekkep: Banknotun ön yüzündeki Atatürk’ün portresinin sağ tarafındaki alanda banknota değişik açılardan bakıldığında altın sarısından yeşile doğru renk değiştiren özel mürekkeple basılmış bir motif bulunmaktadır. Emniyet Şeridi; Banknotun arka yüzünde kesik gümüşi çizgilerden oluşan pencereli emniyet şeridi yer almakta olup, üzerinde her iki taraftan okunabilen “TCMB” harfleri tekrarlanarak mini yazılıdır. Banknot ışığa tutulduğunda emniyet şeridi düz bir hat şeklinde görülmektedir. Gizli Görüntü: Banknotun ön yüzü yatay konumda göz hizasında ışığa doğru tutulduğunda sağ alt tarafındaki mavi-yeşil giyoş motifin ortasında, “TC” harfleri görülmektedir. Filigran; Banknotun ön yüzünün sol tarafında, banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de görülebilen, ön yüzdeki Atatürk portresinin daha küçüğünden ve “100” sayısından oluşan filigran yer almaktadır Bütünleşik Görüntü; Banknotun ön yüzünün sol üst kenarındaki 100 sayısının sol alt tarafında, banknota her iki yüzden ışığa tutularak bakıldığında, arka yüzdeki bölümle birbirini tamamlayan “TC” harfleri bulunmaktadır” diye konuştu
PROFESYONELLERE YÖNELİK GÜVENLİK ÖZELLİKLERİ
Profesyonellere yönelik güvenlik özelliklerinde değinen Yürek, “Mikro Yazı: Banknotun ön yüzündeki “100” sayılarının içinde “YÜZYTL” ve alt kenardaki mavi-yeşil giyoş bandın altında “TCMB” harfleri mikro yazılıdır ve büyüteçle okunabilir. Kılcal Lifler: Banknot kâğıdının içinde ultraviyole ışık altında mavi ve kırmızı yansıma veren kılcal lifler bulunmaktadır. Özel Floresan Mürekkep: Banknotun ön yüzünde Atatürk portresinin bulunduğu alanda özel mürekkeple basılı, ultraviyole ışık altında kırmızı yansıma veren 8 adet meşale motifi ile Atatürk’ün imzası görülmektedir. Özel Baskı Seri ve Sıra Numaraları: Ultraviyole ışık altında banknotun arka yüzünün sol üst tarafında kırmızı baskılı olan seri sıra numarası floresan kırmızı, sağ alt tarafında siyah baskılı olan seri sıra numarası ise sarımsı yeşil yansıma vermektedir. Banknot Kağıdı: Ultraviyole ışık altında parlamayan % 100 pamuktan yapılmış özel banknot kağıdıdır.Tüm kupürlerin güvenlik özelliklerine Merkez Bankası internet sayfasının (http://www.tcmb.gov.tr/banknotlar) bölümünden erişilebilir Sahte bir banknot ele geçirildiğinde derhal Emniyet birimlerine bildirilmelidir” dedi.