KURTLAR VADİSİ, TEZ KONUSU OLDU

KURTLAR VADİSİ, TEZ KONUSU OLDU Televizyonda izlenme rekoru kıran Kurtlar Vadisi dizisi bilimsel teze konu oldu. ''Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Mafya Dizileri: Kurtlar Vadisi Örneği'' başlıklı yüksek lisans tezinde, dizide şiddet ve milliyetçiliğin nasıl sunulduğu, bu unsurların kurulu düzeni pekiştiren değerlerle nasıl ilişkilendirildiği ele alındı. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü'nde Zeynep Gültekin'in hazırladığı yüksek lisans tezinde, mafyayı yok etmeye çalışan devlet görevlileri ile mafya üyelerinin kendi içindeki tüm eylemlerinde şiddetin meşrulaştırıldığına dikkat çekildi. Susurluk kazası ile ortaya çıktığı iddia edilen mafya-devlet ilişkilerinin dizilerde yer almaya başladığı kaydedilen tezde, devlet-mafya ilişkilerini konu eden, şiddet ve milliyetçilik ögelerinin kullanıldığı, popüler kültür özelikleri gösteren Kurtlar Vadisi dizisinde, şiddet ve milliyetçilik olgularının egemen değerlerle ilişkilendirilmesi ele alındı. Dizinin 55 bölümü, ''popüler kültür kavramı'', ''gerçeğin yeniden üretiminde televizyon'', ''dizi karakterleri'', ''dizide şiddetin ve milliyetçiliğin sunumu'' başlıkları altında irdelendi. Kurtlar Vadisi'nin toplumda büyük ilgi gördüğü ve insanların yaşamlarının çeşitli alanlarına da bir biçimde sızdığı ifade edilen tezde, dizinin, ''popüler kültür yaklaşımı''ndan hareketle incelendiği bildirildi. DİZİDE ŞİDDETİN SUNUMU Kurtlar Vadisi'nde, şiddetin yaşamın vazgeçilmez ya da ayrılmaz bir parçasıymış gibi sorgulanmaksızın gündeme getirildiği anlatılan tezde, ayrıca araç olarak şiddet kullanılıp amaca ulaşılmaya çalışıldığı vurgulandı. Saldırganlığın, ''adeta'' başkalarıyla ilişkilerin yürütülmesinde kesinlikle onaylanabilir ve uygun bir teknik gibi gösterildiği ileri sürülen tezde, dizide şiddetin sunumunun açık ve örtük yapıldığı belirtildi. İncelenen 55 bölümdeki örtülü şiddetin görsel ve sözel kullanımında 296 bağırma, 145 küfür ve hakaret, 131 dolaylı küfür, 174 tehdit, 149 dolaylı tehdit, 161 baskı, 119 dolaylı baskı, 111 dışlama, 127 ilgisizlik, 124 aşağılama, 122 alay, 149 ima ve 113 yerme unsuruna yer verildiği vurgulandı. Dizideki açık şiddet yöntemlerinin dağılımı da şöyle belirlendi: ''Silah kullanma 145, silah gösterme 226, silahlı çatışma 111, öldürme 411, yaralama 152, saldırma 137, dayak 147, tokat 155, kavga 175, işkence 110, tecavüz 3, taciz 191, bombalama - patlatma 3, adam kaçırma 4.'' MİLLİYETÇİLİĞİN SUNUMU Dizide sıklıkla rastlanan görsel ögelerde özelikle hilal, harita ve bayrak gibi simgelerin kullanıldığına işaret edilen tezde, bunun milliyetçi ideolojiyle bağlantılandırmaya imkan tanıdığına vurgu yapıldı. İntikam, yiğitlik, milletseverlik, üstün millet, Türklük, kahramanlık, delikanlılık gibi kavramlar çevresinde gelişen dizide milliyetçiliğin simgelerinin görsel ögelerde de kullanıldığı ifade edilirken, 55 bölümde kullanılan milliyetçilik ögelerinin görsel ve sözel olarak tasnifi şöyle yapıldı: Milliyetçilik ögesi görsel sözel Vatan - 128 Millet 14 128 Bayrak 216 14 Toprak - 110 Kan - 13 Feda olmak, hizmet etmek, canını vermek, uğrunda ölmek - 144 Ülke 12 152 Onur, gurur - 123 Devlet 114 246 Düşman - 16 Özgürlük - 112 Namus - 16 Asker, Mehmetçik, ordu 117 138 Harita 299 14 Din 135 164 Birlik, - 111 Kimlik - 113 Türkiye 11 163 Türk - 127 Onlar(dazlaklar, Yahudiler, Amerikanlar, Ruslar,ecnebiler, Kürtler) 12 491 Dava - 18 Hilal 117 - Tarih - 119 Kahraman - 17 Biz - 133 POLAT ALEMDAR Dizinin erkek kahramanı Polat Alemdar'ın cesur, iyi niyetli, fedakar, dürüstlükten ve doğruluktan taviz vermeyen ama biraz da gizemli yönleriyle mükemmel bir kişilik olarak sunulduğu ifade edilen tezde, karakterinin fiziksel görünümü ile de bütünlük taşıdığına dikkat çekildi. Sürekli giydiği kravatsız beyaz gömlekli koyu renkli takım elbiseleri, lüks otomobili, hemen her karede sergilediği silahı ile ''olumlu değerler'' yüklenen Polat Alemdar karakterinin, ''vatanı için her şeyi yapan, vatanını her şeyden önde tutan lider tiplemesiyle sunulduğu'' belirtildi. Tezde, toplumda normal koşullarda kabul görmeyen silah, şiddet, ''maganda'' davranış biçimleri gibi değerlerin adeta yüceltildiği de ileri sürüldü. Polat Alemdar'ın, Türklüğün simgesi olarak her şeyden önce büyüğe ve başa saygının temel oluşturduğu ''Türk töresine'' bağlı olarak gösterildiği de kaydedilerek, milliyetçi düşüncenin ahlaki değerler üzerinden de açığa çıkarıldığı tespitine yer verildi. KİTLE İLETİŞİM ARACI TELEVİZYON Zeynep Gültekin, yüksek lisans tezinin sonuç bölümünde, kitle iletişim aracı olan televizyon tarafından üretilen popüler kültür ürünlerinin dikkatli değerlendirme yapması, sorunların gerçek boyutlarını ortaya koyması ve bunlara alternatif çözüm önerileri sunan alternatif anlatı yapıları geliştirmesi gerektiğini kaydederken şunlara dikkat çekti: ''Anlatı yapılarını taraf olarak değil tüm durumları ele alarak değerlendirmeleri yapılmalıdır. Toplumsal kimliğin oluşumunda önemli olan milliyetçilik kavramı gibi değerleri ele alırken biz - onlar gibi ayrımları keskin hatlarıyla sunmamalı, toplumdaki yaşanan her türlü sorunların çözümünde ise şiddeti araç olarak kullanmamalıdır. Adaletin oluşturulmasında, gücün kullanılmasında, iyi-kötü ayrımının doğru tanımlanmasında eşit anlatı ögeleri kullanılmalıdır. Kurtlar Vadisi, ele aldığı tüm ögelerle egemen değerleri yeniden üretip kurulu düzenin dışına çıkmamakta ona alternatif öneriler getirmemekte. Bu noktada popüler kültür ürünü olarak Kurtlar Vadisi dizisi var olan düzene tehdit oluşturmadan, düzenin güçlenmesine hizmet edecek nitelikte öneriler sunmaktadır.''