HANE HALKI İŞGÜCÜ ANKETİNİN ÇARPICI SONUCU:
İSTİHDAM HACMİ DARALIYOR
Devlet İstatistik Enstitüsü Hane Halkı işgücü anketi sonuçlarına göre Erzurum’da işsizlik oranı artış kaydediyor.Anket sonuçları 2000- 2003 yılları arasında işsizlik oranının yüzde 4.9 oranında artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Sonuçların biri diğer çarpıcı yanı da kadın işsiz oranının erkek işsiz oranından yüksek olması.
KAMU DURDU, ÖZEL SEKTÖR HAREKETSİZ
2003 ile 2005 yılları arasında kamu kuruluşlarının özelleştirilmesi, kamu yatırımlarının durma seyri içinde olması ve özel sektör eliyle istihdama yönelik yatırım yapılmaması sebebiyle işsizlik oranı ciddi bir yükseliş hızı sergiliyor.
İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ ACINACAK HALDE
2000 ile 2003 yıllarında gerçekleştirilen Hane Halkı İşgücü anketine göre istihdam edilenlerin iktisadi faaliyet kollarına bakıldığında; tarım, avcılık ve balıkçılık; madencilik ve taş işçiliği ve imalat sanayinde istihdam hacmi daralıyor.
HİZMET SEKTÖRÜ BÜYÜME EĞİLİMİ GÖSTERİYOR
Ulaştırma, haberleşme ve depolama, Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve otel işletmeciliği ile Mali kurumlar alanlarında ise istihdam hacmi büyüme seyrinde. Bu da işsizlik oranının artmasıyla birlikte, çalışabilecek yaştaki insanların küçük sermayeleriyle esnaflığa yöneldiklerini ortaya koyuyor.
TARIM SEKTÖRÜ CAZİBESİNİ YİTİRİYOR MU?
Hane Halkı İşgücü anketine istihdam edilenlerin iktisadi faaliyet kolları verileri çerçevesinde Erzurum’da çalışanların yüzde 38.5’i hizmet sektörü olarak adlandırılan toplum hizmetleri, sosyal ve kişisel hizmetler alanında yer alırken, Tarım, ormancılık, balıkçılık ve avcılıkta istihdam edilenlerin oranı yüzde 1.5’lik küçük bir dilime denk düşüyor. İl sanayisinin açmazlar içinde bulunduğunu gösteren verilere göre, imalat sanayinde çalışanların toplam istihdam edilenler içindeki payı sadece yüzde 7.7.
İŞSİZLER ESNAFLIĞA YÖNELİYOR
İstihdam edilenlerin binde 1’i madencilik ve taşocağı; yüzde1’i elektrik, gaz ve su; yüzde 8.1’i inşaat ve boya işleri; yüzde 29’u toptan perakende, ticaret, lokanta ve otel işleri; yüzde 10.3’ü ulaştırma, haberleşme ve depolama; yüzde 4.3’ü mali kurumlar, sigorta taşınmaz mallara ait işler ve kurumlarda faaliyet veriyor.
HİZMET SEKTÖRÜ GELECEK VAADEDİYOR
Erzurum’da istihdam edilenlerin sektörel dağılımına göre Toplum hizmetleri, sosyal ve kişisel hizmetler sahasında istihdam bakımından büyüme göze çarpıyor. 2000 yılında 23 bin 571 kişi bu sektörden para kazanırken 2003’de bu sektörün istihdam ettiği eleman sayısı 26 bin 446’ya yükselmiş durumda. Bu sonuç da Erzurum’da hizmet sektörünün etkin duruma geçtiğini ve istihdam hacminin artış trendinde olduğunu, gözde sektör haline geldiğini kaydediyor.
TARIM DIŞI ALANLARDA İSTİHDAM YOĞUNLUĞU VAR
İstihdam edilenlerin meslek gurubu dağılımına göre ise Erzurum’da istihdam edilenlerin yüzde 29.8’i tarım dışı üretim faaliyetlerinde çalışırken; yüzde 20.3’ü teknik eleman, serbest meslek sahipleri ve bunlarla ilgili işler; yüzde 16.9’u ticaret ve satış personeli; yüzde 15.5’i hizmet işleri; yüzde 11.8’i idari personel ve benzeri işler;yüzde 1.8’i tarım, hayvancılık ormancılık, balıkçılık ve avcılık işlerinde çalışıyor.
GİRİŞİMCİLİK RUHU CANLI DEĞİL
Erzurum’da istihdam edilenler içinde müteşebbisler, direktörler ve üst kademe yöneticileri oranı ise sadece yüzde 0.9. Müteşebbislerin yüzde 90.b3’ünü erkekler oluştururken, bu guruptaki kadınların oranı ise sadece yüzde 9.7. Bu sonuçlar Erzurum’da girişimciliğin önemli boyutta kan kaybettiğini ve kadınların girişimciliklerini ifade edemediklerini ortaya koyuyor.
RİSKE GİRMEYİ SEVMİYORUZ
İldeki istihdam ve gelir dağılımı sonuçları da Erzurum’da müteşebbis gücün zayıf kaldığını belgeliyor. İstihdam edilenlerin yüzde 64.1’i ücretli ve maaşlı olarak çalışırken, kendi hesabına çalışanların istihdam edilenler içindeki payı yüzde 14.8’de kalıyor. Erzurum’da ücretsiz aile işçisi oranı yüzde 3.7. İşveren konumunda bulunanlar ise istihdam edilenler içinde yüzde 6.6’lık bir dilimi oluşturuyor.
İşverenler içinde erkek ağırlığı kendini hissettiriyor. Maaş veren, insiyatif kullanan işverenler içinde erkeklerin payı yüzde 97.1 olurken, kadın işveren oranı yüzde 2.9’larda kalıyor.