Erzurum, Seval Ailesi’ne minnettar

Erzurum’un geçmiş yıllara ait fotoğraf karelerinin günümüze kadar ulaşmasında, Seval ailesinin büyük katkılarının bulunduğu öğrenildi. Erzurumlu tiyatro oyuncu Cumhur Seval’in dedesi Fuat ve babası Cahit Seval’in gözüyle çekilmiş ve günümüze kadar ulaşmış Erzurum’a ait çok sayıda fotoğrafı olduğu öğrenilirken, Seval’ler tarafından çekilen fotoğraflar, Erzurum’un tarihini anlatan birçok kaynak eserde de yer bulmuş. İ. Hakkı Konyalı tarafından kaleme alınan ve yayınlandığı 1960 yılında büyük yankı uyandıran “Erzurum Tarihi” adlı eserde kullanılan fotoğrafların, Fuat Seval’e ait olduğu kaydedilirken, Erzurum’un ilçeleri ve tarihi yerlerini gezen fotoğraf sanatçısı Seval’lerin, usta çekimleriyle birçok kitaba değer kattıkları ifade ediliyor.

//FOTO SEVAL’İN ERZURUM’A HİZMETLERİ

Tarihçiler, şehrin tarihinin belgelenmesinde fotoğraf gibi bir imkanın çok büyük bir öneme haiz olduğuna vurgu yaparak, “Nusret Efendi’nin ‘Hemşehrilerime Armağan’ adını taşıyan kitapta fotoğraf, devrin imkansızlıkları nedeniyle göze çarpmaktadır. Ondan sonra Erzurum tarihini yazan Abdurrahim Şerif Beygu, ilk defa şehrimiz tarihine fotoğraflarla renk katmıştır. Mali imkansızlıklar nedeniyle kendisine has bir stüdyo oluşturan Beygu, arazi tespitlerinde kullandığı fotoğraflarla dikkatleri üzerinde toplamıştır. Kendisi, profesyonel değilse de, amatör olarak gerçekten nefis görüntüler ortaya koymuştur. Şimdi ise onun tespitlerini bir daha tekrarlamanın kesinlikle imkanı yoktur.” şeklinde bir görüş dile getiriyorlar.

//ERZURUM’LA İLGİLİ KAYNAKLARDA, SEVALLERİN İZİ VAR… 

Erzurum’un tarihiyle ilgili olara en güvenilir kaynak kişilerin başında gelen İ. Hakkı Konyalı’nın, Erzurum Tarih Derneği ile yaptığı anlaşma üzere hazırladığı eserinde, Fuat Seval’in sanatçı kişiliğinden de istifade ettiği bilinirken, konuyla ilgili olarak şu bilgiler göze çarpıyor: “Konyalı’nın özelliği, araştırmalarında önemi dolayısıyla bol fotoğraf kullanmış olmasıdır. ‘Erzurum Tarihi Araştırmaları’nda kendisine bu konuda yardımcı olan kişi de, Fuat Seval’dir. Daha çok arazi aracıyla ulaşımı sağlanan yerlerde artistik ve belgesel içerikli çekimleri başarılı bir şekilde yapan Fuat Seval, günümüzde kalmayan ve bize kadar gelmeyen birçok eski eserin sonsuza dek kalıcılığını temin eder. Özellikle Avnik, Hasankale, Micingerd, Zivin, İspir ve Oltu gibi yerlerdeki çekimlerde bazen tehlikeler atlatılmasına rağmen, Seval’ler Erzurum için sanatlarını ortaya koymaktan uzak durmazlar.”

Fuat Seval gibi, yeğeni ve Cahit Seval’in de, Erzurum’un tarihine tanıklık eden fotoğrafların günümüze kadar ulaşmasında büyük rolü bulunuyor. Türkiye’nin 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’le olan yakın dostluğuyla da hatırlanan Cahit Seval de, amcası Fuat Seval gibi, Erzurum tarihine bulunduğu katkılarla yad ediliyor.

//“SANATÇI SEVAL’LER ERZURUM ADINA EŞSİZ BİRER DEĞERDİR”

Tarihçiler, ilerlemiş yaşına rağmen Erzurum’dan ayrılarak İstanbul’daki yakınlarının yanına yerleşen Fuat Seval’in yanı sıra, Erzurum’da uzun yıllar fotoğraf sanatçılığı yapmış olan Cahit Seval hakkında sanatçı ve biyografi yazarlarının da bir araya gelmesi gerektiğini kaydediyorlar. Tarihçiler, sanatçı Seval’lerin Erzurum’a kazandırdıkları tüm değerlerin, Güzel Sanatlar Fakültesi tarafından da, bir albüme dönüştürülmesi tavsiyesinde bulunuyorlar. Amca Fuat Seval ve yeğen Cihat Seval’in, Erzurum’un unutulup giden birçok değeriyle aynı akıbete uğratılmamsı çağrısında bulunan tarihçiler, “Sanatçı Seval’ler hakkında bir araştırma yapılsa, kim bilir Erzurum’a dair bugüne kadar hiç görmediğimiz ne kareler elde edilir.” ifadelerini kullandılar.