DOĞU EKONOMİSİ SANCILI
DİE verilerine göre, Erzurum, Erzincan, Bayburt illerinde kurumsal olmayan nüfusun işgücü dağılımı çerçevesinde 310 bin kişi tarım, 21 bin kişi sanayi ve 141 bin kişi de hizmetler gurubuna dahil olan işlerde çalışıyor. 418 bin kişi ise işgücüne dahil değil.
KURUMSAL OLMAYAN NÜFUS ÇOK, AMA İŞ YOK
İstatistiki Bölge Sınıflaması Düzey 2’ye göre TRA1 bölgesinde yer alan Erzurum, Erzincan, Bayburt illerinde “istihdam edilenlerin sektörel dağılımı 2004” sonuçlarına göre Toplam 472 bin olan işgücünün yüzde 65.8’i tarım, yüzde 4.4’ü sanayi ve yüzde 29.8’lik bölümü de hizmetler sektöründe yer alıyor.
Tarım sektöründe 310 bin; sanayi sektöründe 13 bin, inşaat sektöründe 8 bin , hizmetler sektöründe ise 141 bin kişi çalışıyor.
İNŞAAT SEKTÖRÜ DURGUN
Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde inşaat sektöründeki ciddi durgunluk dikkat çekiyor. 1983-1994 yıları arasında çok canlı olan toplu konut kooperatifçiliğinin durağanlığı ve kamu yatırımlarının azalması inşaat sektörünü olumsuz etkiliyor. Önemli sayıda inşaat usta ve kalfası işsiz. İnşaat işlerinde çalışanların sayısı ise sadece 8 bin.
DOĞU’DA SANAYİ SEKTÖRÜ GERİLEME SÜRECİNDE
Erzurum, Erzincan, Bayburt’un yer aldığı TRA 1’le birlikte TRA2 illeri Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan; TRB1 illeri Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli; TRB2 illeri Van, Muş, Bitlis, Hakkari’yle birlikte Doğu Anadolu Bölgesinde 912 bin kişi tarım, 133 bin kişi sanayi ve 613 bin kişi de hizmetler sektöründe faaliyet veriyor.
MALATYA, ELAZIĞ HİZMET SEKTÖRÜNDE ERZURUM’UN ÖNÜNDE
Doğu Anadolu Bölgesi içinde bulunan ve istatistiki Bölge Sınıflaması bakımından TRA 1 Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde yüzde 65.8’lik oranla tarım sektörü; TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli illerinde yüzde 46.1’lik oranla hizmet ve yüzde 12.9’luk oranla da sanayi sektörleri ön planda bulunuyor.
BİR MİLYON 62 BİN KİŞİ KURUMSAL NÜFUS DIŞINDA
İstatistik amaçlı bölge sınıflaması düzey 1’e göre Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi içinde bulunan Doğu Anadolu illerinde işgücü durumu 2004 sonuçlarına göre bir milyon 62 bin kurumsal olmayan sivil nüfus var. 15 ve daha yukarı yaşta olanlar nüfusunun 688 bin olduğu bölgede 270 bin kişi işgücüne katılırken, 250 bin kişi istihdam edilmiş durumda bulunuyor. Bölgede kurumsal olmayan nüfus içinde eksik istihdam sayısı 38 bin, işsiz sayısı 20 bin. İşgücüne dahil olmayan nüfus toplamı ise 418 bin civarında.
KUZEYDOĞU’DA İSTİHDAM ORANI TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDA
Devlet İstatistik Enstitüsü Hane Halkı İşgücü anketi 2004 kapsamında; Doğu Anadolu coğrafik bölgesi illerini kapsayan Kuzeydoğu Anadolu istatistiki bölgesinde Kent nüfusu bakımından işgücüne katılma oranı yüzde 39.2; istihdam oranı yüzde 36.3, işsizlik oranı yüzde 7.5 ve tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 8.5 düzeyinde.
Türkiye ortalamasına göre irdelendiğinde Erzurum’un da içinde bulunduğu Kuzeydoğu Anadolu Düzey 1 Bölgesi’nde işgücüne katılma ve istihdam oranı Türkiye ortalamasının altında bulunuyor.
BÖLGEDE EKSİK İSTİHDAM ORANI YÜKSEK
Devlet İstatistik Enstitüsü Hane Halkı İşgücü anketi 2004 sonuçlarına göre Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerini kapsayan TRA 1 Bölgesinde Kurumsal olmayan nüfus sayısı içinde 492 bin kişi işgücü oluşturuyor. 472 bin kişinin istihdam imkanı bulduğunun belirtildiği verilere göre, TRA 1 bölgesinde eksik istihdam sayısı 110 bini buluyor. Bu üç ilde kurumsal olmayan nüfusa bağlı 20 bin işsiz var. İşgücüne dahil olmayan nüfus ise 364 bin dolayında.
GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ORANI YÜKSEK BOYUTLARDA
TRA 1 Erzurum, Erzincan ve Bayburt bölgesinde işgücüne katılma oranı yüzde 57.5, istihdam oranı ise yüzde 55.1. üç ilde toplam işsizlik oranı yüzde 4.1 iken tarım dışı işsizlik oranı yüzde 11’e varıyor.
Devlet İstatistik Enstitüsü 2004 Hane Halkı İşgücü anketi Kurumsal olmayan Nüfusun işgücü dağılımı TRA 1 Erzurum, Erzincan ve Bayburt bölgesi sonuçlarına bakıldığında iş arayıp da bulamayanların sayısı 38 bin olarak veriliyor. Bu bölgede genç nüfustaki işsizlik oranı yüzde 6.9 iken genç nüfusun eksik istihdam oranı yüzde 26.2.
ÇALIŞANLARIN ÇOĞUSU ÜCRETSİZ AİLE İŞÇİSİ
İşteki durum ve ekonomik faaliyetler bakımından ise TRA 1 Erzurum,Erzincan ve Bayburt illerinde Kurumsal olmayan nüfus içinde işgücüne dahil olanlardan toplam 472 bin kişinin 125 bini ücretli yevmiyeli, 137 bini işveren, 209 bini de ücretsiz aile işçisi konumunda.
Tarım sektörü içinde yer alan işgücünün 6 binlik bölümü ücretli, 99 bini işveren, 206 bini ise aile işçisi.
161 bin kişiyi bulan Tarım dışı faaliyetlerde bulunan kesimin 120 bini ücretli yevmiyeli, 38 bini işveren, 4 bini de aile işçisi olarak çalışıyor.
Ekonomik faaliyetlerin bütününe bakıldığında TRA 1 İstatistiki Bölge Sınıflaması Düzey2 bölgeleri Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde, kurumsal olmayan nüfusta işgücüne katılanların yüzde 65.8’i tarım; yüzde 2.7’si sanayi; yüzde 1.7’si inşaat ve yüzde 29.8’i de hizmetler sektöründe faaliyet veriyor. Tarım sektöründe 310 bin; sanayi sektöründe 13 bin, inşaat sektöründe 8 bin , hizmetler sektöründe ise 141 bin kişi çalışıyor.