SMMMO’dan kayıtdışılık tepkisi

SAMET ÖZÜNAL (GHA) – Erzurum Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı M. Zeki Akal, “Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde siyasi ve sosyal bir takım sorunlar, kayıt dışı ekonomiyi besliyor.” dedi.

2010 Yılı Mali Tatil’ini değerlendiren muhasebeci ve müşavirler, yürütülmesi zorunlu faaliyetler dışında işlere 20 günlük bir ara verdiler. 21 Temmuz günü sona erecek olan Mali Tatil’in, kayıt dışıyla mücadelede önemli bir yapı taşı olan muhasebeci ve mali müşavirler için önemli bir fırsat olacağını söyleyen Erzurum Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı M. Zeki Akal, kayıt dışı ekonomi konusunda önemli tespitlerde bulundu.

//AKAL’IN TESPİTLERİ

Gelişmiş ülkelerde, vergi ödeyen mükelleflerin, devlet tarafından karşılıksız olarak toplanan vergilerin nerelere ve nasıl harcandığını, doğru yerlerde kullanılıp kullanılmadığı ve kamu hizmetleriyle kişilere dönüp dönmediğini şeffaf bir biçimde denetleme hakkına sahip olduklarını vurgulayan Akal, gelişmekte olan Türkiye’de ise, siyasi ve sosyal bir takım sorunlar nedeniyle kayıt dışı ekonominin beslendiğini kaydetti. Kamu otoritesi tarafından yapılan harcamaların, toplum tarafından şüpheyle karşılandığını, bunun yanında siyasi iktidarların da, oy kaygısı ve hesabıyla vergiyle ilgili tercihlerini belirli gruplar lehine ve aleyhine kullandıklarını dile getiren Akal, “Pek çok meslek sahibinin ve pek çok kurum yöneticileri ve üyelerinin mal beyanına tabi tutulduğu ülkemizde, vergi mükellefleri mal beyanına tabi tutulmamaktadır. Sık aralıklarla çıkarılan vergi afları; yönetilenleri af beklentisine sokmakta, böylece vergisini zamanında ödeyenler, ödemeyenler karşısında mağdur edilmektedir. Kamu otoritesi, vatandaşa servetinin kaynağını veya servetindeki artışı izaha yönelik bir beyan veya bir bildirim sistemini bir türlü çıkarmamakta ve servet artışlarının izahı mükelleflerden sorulmamaktadır.” diye konuştu.

//TÜRKİYE’DE YAŞANAN EKONOMİK KRİZLER KAYIT DIŞILIK NEDENİ

Öte yandan Türkiye’de arka arkaya yaşanan ekonomik krizlerin, kayıt altındakileri bile kayıt dışına çıkmaya zorladığına dikkati çeken Başkan Akal, “Ekonomik faaliyetlerini kayıt dışı tutan işletmeler vergi, sigorta ve benzeri yükümlülüklerini kayıtlı çalışanlara nazaran daha az ödemekte; böylece rekabet güçlerini artırabilmektedirler. Bunun karşısında kayıt altındakiler ayakta kalamama riskine karşılık kayıt dışına çıkarak rekabet güçlerini artırmayı tercih edebilmektedirler.” diye konuştu.

Bu arada bazı firmalara tanınan 5084, 4325, 5350, 5510 gibi bazı istisna ve muafiyetlerin, bu yasal düzenlemelerden faydalanamayanlar için de geçerli bir kayıt dışılık nedeni olabildiğini dile getiren M. Zeki Akal, “Küçük şirketler, büyük firmalarla rekabet edebilmek için vergi kaçakçılığına imkan buldukları anda bu fırsatı değerlendirebilmektedirler.” dedi.