Son bir yıldır ekonomik krizin ciddi biçimde etkilediği Erzurum’da, yatırımlarda daralma, kapanan işyeri sayısında artış ve açılan iş yeri sayısında düşüş yaşanırken, motorlu kara taşıtı sayısı önemli oranda artış kaydetti. Emlak piyasasında satış hacmi daralırken, otomotiv sektörü son beş yılın en yüksek satış oranına ulaştı. Bu sonuç hane halkı kazançlarının otomobil alımına yoğunlaştığını, döviz, altın ve diğer tasarruflardan da çekildiğini ortaya koydu.
TÜİK VERİLERİ
TÜİK Ağustos 2009 dönemi motorlu kara taşıtı sayısı istatistik sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Erzurum’da, 35 bin 240 otomobil, 2 bin 922 minibüs, bin dört otobüs,13 bin 252 kamyonet, 5 bin 475 kamyon, 2 bin 151 motosiklet, 291 özel amaçlı taşıt ve 11 bin 78 traktör olmak üzere, toplam 71 bin 413 araç trafiğe kayıtlı bulunuyor.
BÖLGEDEKİ ARAÇ SAYISI
Bu yılın Ağustos dönemi itibariyle Doğu Anadolu Bölgesindeki motorlu kara taşıtı sayısı 463 bin 140’a yükseldi. TÜİK verilerinden yapılan hesaplamalara göre, Bölgede 195 bin 903 otomobil, 27 bin 948 minibüs, 5 bin 230 otobüs, 79 bin 95 kamyonet, 36 bin 532 kamyon, 33 bin 224 motosiklet, 2 bin 174 özel amaçlı taşıt ve 83 bin 34 traktör trafiğe kayıtlı bulunuyor.
ERZURUM’UN BÖLGE PAYI
Ağustos 2009 bazında, Erzurum’da kayıtlı bulunan motorlu kara taşıtı sayısı bölge toplamında yüzde 15.41, otomobil sayısı yüzde 17.98, traktör sayısı ise yüzde 13.34’lük pay oluşturdu. Erzurum’un Türkiye toplamında, motorlu kara taşıtı sayısı yüzde 0.50, otomobil sayısı yüzde 0.50, traktör sayısı ise yüzde 0.81’lik pay gösterdi.
BÖLGENİN ÜLKE PAYI
Ağustos ayı döneminde bölgedeki motorlu kara taşıtı sayısı Türkiye toplamında yüzde 3.27’lik orana yükseldi.. Ülke toplamında bölgedeki kayıtlı otomobil sayısı yüzde 2.80, traktör sayısı da yüzde 6.09’luk dilim oluşturdu. 463 bin 140 motorlu kara taşının trafiğe kayıtlı olduğu Doğu Anadolu bölgesi, aylık ve yıllık araç artış hızı, araç başına düşen nüfus sayısı bakımından bölgeler sıralamasında yine son sırada kaldı.
BÖLGE İLLERİ SIRALAMASI
Doğu Anadolu Bölgesi’nde toplam taşıt sayısında 96 bin 824 kayıtlı araçla Malatya ilk sırada yer alırken, Erzurum 71 bin 95 araçla ikinci, Elazığ 68 bin 723 araçla üçüncü, Van 58 bin 578 araçla dördüncü, Erzincan 36 bin 816 araçla beşinci, Kars 27 bin 103 araçla altıncı oldu. Ağustos 2009 itibariyle Ağrı’da 23 bin 859, Bingöl’de 9 bin 717, Bitlis’te 13 bin 697, Hakkari’de 7 bin 729, Muş’ta 18 bin 956, Tunceli’de 4 bin 472, Ardahan’da 9 bin 119 ve Iğdır’da 15 bin 954 araç trafiğe kayıtlı bulunuyor.
İLLER ARASI ÇARPIKLIK
Ağustos 2009 verileri açılımına göre, Doğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla sayıda otomobil barındıran il Malatya oldu. 46 bin 496 otomobilin kayıtlı olduğu bu ili, 35 bin 608 otomobille Elazığ izlerken, Erzurum 35 bin 240 otomobille üçüncü sırada kaldı.Ticari performansı ifade eden kamyonet sayısı bakımından bölgede 15 bin 347 araçla Malatya öne çıkarken, Van 13 bin 623 kamyonetle ikinci, Erzurum 13 bin 252 kamyonetle sayısıyla üçüncü oldu.
TİCARİ ARAÇ SAYISINDA GERİDEYİZ
Kamyon sayısında Van 7 bin 942 araçla bölgenin lider ili olurken, Erzurum 5 bin 475 kamyonla ikinci oldu, Malatya 4 bin 293 kamyon sayısıyla üçüncülükte kaldı. Tarım vizyonunu ifade eden traktör sayısında Malatya 16 bin 909 traktörle birinciliğini korudu, bölge illeri sıralamasında 11 bin 942 traktörle Kars ikinci, 11 bin 78 traktörle Erzurum üçüncü, 7 bin 113 traktörle Elazığ dördüncü sırada yer aldı.
BEŞ YILLIK DEĞİŞİM ORANI
Erzurum il trafiğine, bir yılda 4 bin 232, beş yılda ise 16 bin 606 yeni araç eklendi. Araç sayısı ağustos ayı bazlı olarak 2007’ye göre 8 bin 335, 2006 yılına göre 11 bin 554 adet arttı. Oransal bazda ise araç sayısı 2005’e göre yüzde 30.29, 2006’ya göre yüzde 19.30, 2007 yılına göre yüzde 12.40 ve 2008 yılına göre ise yüzde 6.29 oranında artış kaydetti.
2011’DE 100 BİN ARACIMIZ OLACAK
Verilerden yapılan hesaplamalara göre Erzurum il trafiğine her gün 17.4 yeni araç girdi. Hızla yükselen araç sayısı ilde araç başına düşen kişi sayısında da düşüşe yol açtı. 2006 yılında 13 kişiye bir motorlu kara taşıtının düştüğü Erzurum’da 2009 yılı bazında araç başına düşen araç sayısı 11 olarak gerçekleşti. Erzurum’daki araç artış hızının böyle sürmesi halinde 2011 Kış oyunlarının yapılacağı 2011’de il trafiğine kayıtlı araç sayısı 25 plakalı araç bazında 81 bin, başka il plakası taşıyan araçlarla birlikte ise 100’e ulaşacak.
2005/2009 DEĞERLENDİRMESİ
TÜİK verilerine göre Erzurum’da Ağustos ayı ölçütünde 2005 yılında 54 bin 807, 2006 yılında 59 bin 859, 2007 yılında 63 bin 078, 2008 yılında 67 bin 181 motorlu kara taşıtı bulunuyordu. İlde 2005 yılında 27 bin 839, 2006 yılında29 bin 691, 2007 yılında 31 bin 46 ve geçtiğimiz yıl ise 33 bin 39 otomobil il trafiğine kayıtlıydı.
ERZURUMLUNUN TERCİHİ
Son beş yılın verilerine bakıldığında ilde otomobilden sonra en yüksek hızla artan araç cinsinin kamyonet olduğu görülüyor. 2005 yılında 7 bin 925 olan kamyonet sayısı 2006 yılında 9 bin 412, 2007 yılında 10 bin 466, 2008 yılında11 bin 859 ve 2009’da ise 13 bin 252’ye yükseldi. Buna karşılık kamyon ve otobüs sayısında ise ciddi bir durgunluk gözlendi.