HALKIN TIP LİTERATÜRÜ ZENGİN

HALKIN TIP LİTERATÜRÜ ZENGİN Beyne giden sinirlerin görevlerini zamanla yerine getirememesinden kaynaklanan ''retinitis pigmentosa''ya Erzurum’da halk arasında ''tavuk karası'', ''tüberküloz''a ''ince hastalık'' ''glokom''a ise ''karasu'' deniliyor. Erzurum’da renk körlüğü tavuk peresi, romatizma “yel” olarak adlandırılıyor. Grip ve nezle gibi mevsimsel hastalıklar ise Erzurum’da “ortalığın hastalığı” biçiminde tarif ediliyor. Tıp dilinde farklı şekilde adlandırılsa da bir çok hastalık halk arasında ilginç isimlerle biliniyor. Beyne giden sinirlerin görevlerini zamanla yerine getirememesinden kaynaklanan ''retinitis pigmentosa''ya halk arasında ''tavuk karası'', ''tüberküloz''a ''ince hastalık'', ''glokom''a ise ''karasu'' deniliyor. ''Antibiyotik'' isimli tıp dergisinde yayınlanan habere göre, halk arasında ilginç isimlerle adlandırılan bazı hastalıkların tıp dilindeki karşılıkları şöyle: -Tavuk karası: Tıptaki adı ''retinitis pigmentosa'' olan hastalık, beyne giden sinirlerin görevlerini zamanla yerine getirmemesinden kaynaklanıyor. Küçük yaşlarda fazla belirgin olmayan, ancak yaşın ilerlemesiyle birlikte belirmeye başlayan hastalık, zaman ilerledikçe körlüğe kadar gidebiliyor. -İnce hastalık: Tıp dilinde ''tüberküloz'' ya da ''verem'' olarak bilinen hastalık, akciğerlere yerleşip kan veya lenf yoluyla yayılabiliyor. Günümüzde tedavisi mümkün ve korunulabilir bir hastalık olmasına karşın, hala en çok ölümle sonuçlanan bulaşıcı hastalıklardan biri olma özelliğini koruyor. -Gut: Halk arasında ''kralların hastalığı'' olarak bilinen bu rahatsızlık vücuttaki ürik asit düzeylerinde oluşan sorundan kaynaklanıyor. Ürik asidin kristalize olup eklemlere çökelmesiyle oluşan hastalık, ayak başparmağı büyük ekleminde cereyan etmekle birlikte eller, kollar ve diğer eklem yerleri de etkilenebiliyor. Tedavi edilmezse böbrek rahatsızlıklarına, sakat eklemlere, kemik ve tendonlarda iltihaplanmaya neden olabiliyor. -Karasu: Tıpta ''glokom'' olarak adlandırılan hastalık, göz tansiyonu anlamına geliyor. Göz içi tansiyonun normal değerleri aşması halinde sinir hücrelerinde kayıplar oluşmaya başlıyor. Sinirlerin tamamen tahrip olması durumunda da görme kaybı meydana geliyor. -Bayılma: ''Senkop'' denilen bu durum, aniden gelişen, dolaşım yetmezliğine bağlı, beynin kısa süreli kansız kalması sonucu ortaya çıkan geçici bir bilinç kaybı. Kan basıncının düşmesi, açlık, ani sevinç, üzüntü ya da şaşkınlık, kapalı ve havasız ortamlarda uzun süre kalma gibi nedenlerle oluşabiliyor. -Baloncuk: Tıp dilinde ''anevrizma'' denilen durumdur. Temiz kan taşıyan damarlarda oluşan genişlemelerden kaynaklanır. Beyin anevrizmaları ani kanamalarla zaman zaman dramatik sonuçlar doğurabilir. -Dolama: Tıp dilinde ''paronychia'' olarak bilinen rahatsızlık, parmağa cisim batması sonucu tırnak dibinde meydana gelen iltihaplanmadan kaynaklanır. Başlangıçta kızarıklık ve hafif ağrıyla kendini gösterirken, daha sonra içi su dolu sivilceye dönüşür. Kan zehirlenmelerine neden olduğu için doktora görünmekte fayda vardır.