Erzurum’da toplu taşımacılıkta yaşanan sıkıntılar bitmek bilmiyor
BU ÇİLE NE ZAMAN BİTECEK?
Recai PAK
Erzurum’da 26 bin özel oto var. Bunun büyük bölümü kent içinde. Her otodan beş kişinin yararlandığını ve kent nüfusunun 400 bin olduğunu varsayarsanız, Erzurum’da elli bine yakın insan özel aracıyla seyahat ederken 350 bin insan halk otobüsü ve minibüsüyle ulaşım yapmak zorunda. Çoğu dar gelirli olan bu kesim kamu hizmeti veren toplu taşıma araçlarındaki keyfilikten bizar.
İNSANA SAYGIYI ESAS ALAN İŞLETMECİLER ÖDÜLLENDİRİLSİN
Halk otobüsü ve minibüs işletmecileri içinde kurallara uyan, kamu hizmeti verme bilincini taşıyan, insana saygıyı esas alanlar çoğunlukta. Ne var ki, insana saygı duyarlılığı olmayan, insan taşıdığından habersiz davranan, keyfiliği ve laubaliliği ön planda tutanlar yüzünden, toplu taşımacılık Erzurum’da tam bir çile.
İNSANA SAYGIDAN HABERSİZLER CEZALANDIRILSIN
İş disipliniyle hareket edenlerle, ciddiyetsizlik sergileyenlerin belirlenmesi, toplu taşımacılıkta örnek tavır sergileyenlerle, sorun çıkaranların ayırt edilmesi için denetimlerin sıklaştırılmasına ihtiyaç var. Vatandaş örnek işletmecilerin ödüllendirilmesini, insan taşıdığını dikkate almayan, insana saygı göstermeyenlerin ise cezalandırılmasını bekliyor.
ARTIK BU SORUN BİTMELİ
Erzurum’da toplu taşımacılıkta yaşanan sorunlar çözüm bekliyor. Vatandaşlar, şehir içi ulaşımda halk otobüsleri ve minibüslerde yaşadıkları sıkıntılar yüzünden, toplu taşım araçlarını tercih edemez hale geldiklerini belirterek, Büyükşehir Belediyesinin ulaşımda acil eyleme yönelmesini istiyorlar.
TOPLU TAŞIMACILIK BİR KAMU HİZMETİ
Minibüs ve halk otobüsleri arasında yolcu kapma yarışı yüzünden, hız limitlerinin aşıldığından yakınan vatandaşlar, toplu taşıma araçlarında kalkış ve duruşların keyfi olarak yapıldığını, duraklama yerleri zorunluluğuna uyulmadığını, işletmecilerce ulaşımda hizmetin değil karın ön planda tutulduğunu belirtiyorlar.
MUAVİNLERLE, YAŞANAN SORUNLARIN ALAKASI YOK
Kent içi ulaşımda yaşanan sorunların sadece minibüs muavinlerinin kaldırılmasıyla sona ermeyecek boyutta olduğunu vurgulayan vatandaşlar yaşadıkları bazı sıkıntıları şöyle anlatıyorlar: “ Halk otobüsleriyle minibüsler arasında daha fazla yolcu almak için bir yarış var. Aynı hatta çalışan otobüs ve minibüsler birbirlerini takip ediyor, bazen bir diğerinin yolcu almasını engellemek için duraklarda bekliyorlar.Muavinler kaldırılmasına rağmen minibüsler adeta karga tulumba şeklinde yolcu alıyorlar. Hız limitlerine uyulmadığı için yolcuların düşüp kalkmasına aldırmadan seyrediyorlar.”
MUAVİN UYGULAMASI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
Vatandaşlara göre muavinlerin kaldırılması çözüm değil. Hatta muavinli minibüs uygulaması daha doğru. Sorun halk otobüsleriyle minibüsler arasındaki rekabetten kaynaklanıyor. Bir yolcu almak uğruna onlarca yolcunun rahatsız olmasına aldırış edilmiyor. 14 artı bir uygulaması kesinlikle yerine getirilmiyor. Toplu taşımacılığın bir kamu hizmeti olduğu bilinci, işletmecilerin uygulamalarında gözlenmiyor.
YOLCU KAPMA YARIŞI VATANDAŞI ÇİLEDEN ÇIKARIYOR
Toplu taşımada halkın yaşadığı sıkıntılar arasında halk otobüslerinin ceza yememek için bazı duraklarda yolcu almadan geçmeleri, kendilerine konulan zamana yetişmek için hızlı biçimde araç kullanılması da bulunuyor. Halk otobüslerinde biletçi olarak çalışanlar yasaklanmasına rağmen çoğu kez duraklarda bağırarak yolcu almaya çalışıyorlar.
ERZURUMLU SAYGIYI HAKETMİYOR MU?
Toplu taşımayla ilgili sıkıntıların temelinde “insana saygı”nın dikkate alınmaması yatıyor. Taşıdıklarının insan ve yaptıkları işin de kamu hizmeti olduğunu dikkate almayan bazı minibüs ve otobüs sürücüleri, kendi kurallarını uygulayarak, toplu taşımada uygulanması gereken kaideleri hiçe sayıyorlar.
DENETİMLERİN ARTIRILMASI TAM BİR İHTİYAÇ
Belediye otobüslerinin özelleştirilmesiyle birlikte Toplu taşımada yaşanan ve yıllardır çözüm bekleyen sorunlar yüzünden halk ciddi bir huzursuzluk içinde. Keyfiliğin had safhada olması, buna karşılık denetimlerin beklenen boyutta yapılmaması yüzünden Erzurum’da toplu taşımacılık tam bir karmaşa içinde.
KAR MI ÖNEMLİ, HİZMET Mİ?
Toplu taşımacılık yapan minibüs ve halk otobüsleri işletmecileri içinde kural ve kaidelere uyanlar olmasına rağmen, daha fazla kar için kuralsızlığı tercih edenler yüzünden, vatandaş bütün toplu taşıma araçlarını aynı kefede tutuyor. Sıkıntıların çözümü Büyükşehir Belediyesinden ve emniyet Müdürlüğü trafik şubesinin acil yaptırımlarına bağlı.
DAR GELİRLİ OLMAK SUÇ MU?
Erzurum’da 26 bini aşkın özel otomobil sahibi bulunmasına rağmen, minibüs ve otobüs bilet parasını bulamayan, ulaşımda toplu taşıma araçlarını kullanma zorunluluğu içinde bulunan on binlerce insan var. Bu kesim de insan olarak hizmet almak istiyor. Fakat halk otobüs ve minibüslerinde keyfiliği tercih edenler yüzünden dar gelirli vatandaş ciddi sıkıntı çekiyor.
YAPILANLAR BÜYÜKŞEHİR VİZYONUNA UYMUYOR
Toplu taşımada yaşanan sıkıntıların başlıcaları şunlar:
Minibüslerde 14 artı bir uygulaması yok. Halk otobüsleri ve minibüsler daha fazla yolcu almak için vatandaşın can emniyetini ve huzurunu bozacak şekilde taşımacılık yapıyorlar. Aynı hatta çalışan otobüs ve minibüsler arasında ciddi bir yolcu kapma rekabeti var ve bu zaman zaman yarışa dönüşüyor. Bir sonraki durağa yetişmek uğruna hızla seyreden minibüslerdeki yolcular arasında çocuk, yaşlı ve hastaların bulunduğuna dikkat edilmiyor. Kamu hizmeti yapmalarına rağmen minibüs ve otobüslerde şoförlerin kılık kıyafetleri büyükşehirdeki taşımacılık vizyonuna uymuyor. Toplu taşıma araçlarında teypler sonuna kadar açılıyor.
ERZURUM DIŞINDAN GELENLERE ERZURUM YANLIŞ TANITILIYOR
Üniversite hattında çalışan otobüsler aynı zamanda Erzurum dışından gelen ve Erzurum’un tanıtımı bakımından izlenimleri önemli olan öğrencileri de taşımalarına rağmen, bu hatlardaki araçlarda özel bir dikkat yok. Otobüsler kendilerine konulan zamana uyarak ceza yememek için zaman zaman bazı güzergahlardaki duraklardan yolcu almadan gidiyorlar.
AYNI HATTA ÇALIŞAN OTOBÜS VE MİNİBÜSLERDE ÇEKİŞME VAR
Aynı hatta çalışan halk otobüs ve minibüsleri arasında yaşan sürtüşmelere vatandaşlar da tanık oluyor. Daha fazla yolcu almak, durağa erken girmek gibi sebeplerle minibüs ve otobüs sürücüleri arasında tartışmalar yaşanıyor. Araçlarında insan taşıdıklarını unutan sürücüler birbirlerini geçmek için yarışa kalkışarak, yolcu huzurunu hiçe sayıyorlar.
DİĞER BÜYÜKŞEHİRLERDE BÖYLESİ MANZARALAR YOK!
Diğer bütün Büyükşehirlerde özel halk otobüsleri ve minibüslerinin varlığına rağmen belediyeler de toplu taşımacılık hizmeti veriyorlar. Bu şehirlerdeki özel halk otobüsleri çalışma şekilleri ve hizmet disiplinleri bakımından kamuyla yarışıyor ve daha iyi hizmet vermek endişesini taşıyorlar. Erzurum’da ise belediyenin toplu taşımacılıkta yer almaması yüzünden, hizmet özel sektör eliyle veriliyor. Fakat diğer Büyükşehirlerdeki insan saygısı, hizmet disiplini ve çalışma ciddiyetini görmek mümkün değil.
FATURANIN MUAVİNLERE ÇIKARILMASI ÇÖZÜM GETİRMEDİ
Ulaştırma Koordinasyon Merkezi ve Büyükşehir Belediye Meclisi’nin aldığı bir kararla minibüslerde muavin çalıştırma uygulamasının kaldırılması hiçbir çözüm getirmedi. Zira muavinlerin taşımacılıktaki keyfilikle alakası yok. Ekmek parası için didinen dar gelirli aile çocuklarının oluşturduğu muavin kesiminin toplu taşımadaki sorunlara sebep olarak gösterilmesinin doğru olmadığı, muavinsiz yapılan taşımacılıkta keyfiliğin hala sergileniyor olmasıyla ortaya çıkıyor. Vatandaşlar da muavin bulundurma yasağının kaldırılmasını fakat taşımacılıkta keyfiliğin denetlenmesini istiyor.
BÜYÜKŞEHİR DE TOPLU TAŞIMA YAPMALI
Büyükşehir Belediyesinin bütün hatlara girerek, taşımacılık yapmasının çözüm olabileceğini söyleyen vatandaşlar, özel sektör eliyle yapılan taşımacılıkla belediye tarafından yapılacak uygulamanın hizmette rekabet oluşturacağını, bunun da toplu taşımacılığa disiplin getireceğini söylüyorlar.