Erzurum, “Hünkar Şeyhi” olarak ün yapmış olan Vani Mehmed Efendi’nin, çağına damgasını vuran üç eserinden birisine ev sahipliği yapıyor. Hazreti Peygamber’in soyundan olan Vani Mehmed Efendi’nin, aslen Vanlı olmasına rağmen uzun yıllar Erzurum’da yaşadığı bildirilirken, burada sadece talebe yetiştirmekle kalmayıp, aynı zamanda vaizlik görevlerinde de bulunduğu kaydedildi.
HÜNKAR ŞEYHİ’NİN HAYATI HAYRATLA ÖRÜLÜ
Gence, Karabağ ve Tebriz gibi beldelerde tahsil ettiği ilimi, Erzurum’da paylaşan Vani Mehmed Efendi, Osmanlı Sultanı 4. Mehmed’le tanışmasının ardından Erzurum’dan ayrılırken, ilmi, hitabeti ve vaizleriyle, Şeyh-ül İslamlık’a kadar yükseldi. Müminler istifade etsin diye, başta Erzurum olmak üzere, İstanbul ve Bursa’da cami, medrese ve imarethaneler yaptıran Hünkar Şeyhi, İslam kültür hayatına, Arâis-ül-Kur'ân, Hülâsât-üt-Tefâsîr, Risâle-i Mebde' vel-Me'âd ve A'mâl-ül-Yevm vel-Leyl adlı kitaplarının yanında, devlet büyüklerine gönderdiği nasîhat mektuplarıyla da, Münşeât isimli eseri kazandırdı.
VANİ MEHMED EFENDİ’NİN ERZURUM TUTKUSU
Daha çok Tefsir, Hadis, Fıkıh ve Tarih bilgileri üzerinde çalışan, edebiyat ve belagatta yükselen Mehmed Efendi, ömrünün uzun bir bölümünü Erzurum’da geçirirken, evliliğini de yine bu şehirde yaptı. Sonra yetişen iki kızından birini talebelerinden Şeyhülislam Seyyid Feyzullah Efendi, diğerini de, yine talebelerinden Bursa Sultâniyesi müderrislerinden Mustafa Efendi’yle evlendiren Vani Mehmed Efendi, Erzurum Beylerbeyi Fazıl Ahmed Paşa’nın İstanbul’a çağrılmasının ardından İstanbul’a göç etti. Padişah hocası Yeni Cami’nde ilk kürsü vaizi olan Vani Efendi, Şehzade Mustafa'nın da hocalığını yaptı. Padişah vaizi olunca, şehzade Mustafa'nın terbiyesini, talebesi ve damadı Feyzullah Efendiye bıraktı. Padişah hocası olmasından dolayı “Şeyh Mehmed” namıyla anılmaya başlanan Mehmed Efendi’nin Yeni Camii kürsüsünden ettiği vaazlar, büyük itibar gördü.
VANİ EFENDİ BURSA KESTEL’DE
Vani Mehmed Efendi, 1683 senesinde Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki İkinci Viyana Seferi’ne Ordu Şeyhi olarak katıldı. Seferden sonra Bursa yakınlarındaki Kestel Köyü’ne gönderilen Vani Efendi, İstanbul'da boğazda kendi adıyla anılan Vaniköy'de bir cami ve medrese yaptırdığı gibi, Bursa Kestel’de de, büyük bir cami ve mektep inşa ettirdi. Uzun yıllar talebe talebe yetiştirdiği Erzurum’u da unutmayan Vani Mehmed Efendi, burada da Vani Efendi Camii’ni yaptırdı. 12 Ekim 1685’te hayata gözlerini yuman Vani Efendi’nin, Bursa’nın Kestel ilçesindeki, Vani Efendi Camii haziresinde toprağa verildiği öğrenildi.
Hakkımızda
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene
Ekle
Günün
Haberleri