Erzurum’un GSYİH bakımından gelişme hızı düşüklüğü ve ülke ekonomisine katkı payı azlığına dikkat çeken DOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Aydemir beklentilerini açıkladı:
DÜŞÜŞ DURDURULMALI
DOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Aydemir aylık bilgilendirme toplantısında, Doğu Anadolu Bölgesiyle ülkenin diğer bölgeleri arasındaki kalkınma ve gelişme farkının kapatılmasının güç boyuta geldiğine dikkat çekti.
Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın; Doğu illerine yönelik olarak, iş adamlarına yaptığı yatırım çağrısını hayati önemde bulduklarını ifade eden Aydemir, DOSİAD olarak yatırım düşünen işadamlarına her türlü bilgi desteği vermeye hazır olduklarını bildirdi.
2005 KALKINMA VE YATIRIM YILI OLMALI
Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Aydemir, 59. Hükümet tarafından yürütülen 5084 sayılı Yatırım ve istihdamı Teşvik Yasası revizyon çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte, 2005 yılının Erzurum’da kalkınma seferberliği döneminin başlangıcı olabileceğini söyledi.
İŞSİZLİK VE GÖÇ SOSYAL YAPIYI SARSIYOR
Tarım, turizm ve sağlık başta olmak üzere hizmet sektörleri alanında, bölge ve ilin önemli sorunları bulunduğunu; bunların aşılmasıyla birlikte kalkınma ve gelişme sürecinin başlayabileceğini kaydeden Aydemir, bölgeler arası kalkınmışlık farkının gün geçtikçe arttığını, Doğu Anadolu Bölgesi’nde acilen istihdama yönelik yatırımlara ihtiyaç bulunduğunu açıkladı.
TEMEL SEKTÖRLERDE SÜBVANSİYONA İHTİYAÇ VAR
Özel sektörün karlılığı ön planda tuttuğunu, kar riskine etki eden faktörlerin ortadan kaldırılması ve bunları geçici bir süreyle de olsa devletin karşılamasıyla özel yatırımların bölgeye ilgi gösterebileceklerini belirten Aydemir, bazı sektörlerde sübvansiyona ihtiyaç bulunduğunu vurguladı. Bu sektörleri öncelik sırasına göre Tarım, turizm ve sağlık sektörleri olarak sıralayan Aydemir, bu alanların aynı zamanda atıl durumdaki işgücüne istihdam imkanı sağlayabileceğini bildirdi.
BÖLGE YATIRIM KABİLİYETİNİ YİTİRİYOR
Bölgeler arası gelişmişlik ve kalkınma farkının büyümesi sonucunda, Doğu Anadolu bölgesinde yatırım kabiliyetinin de zedelendiğini, teşebbüs gücünün zayıfladığını vurgulayan Aydemir, bulunduğu yerde yatırım imkanı bulamayan müteşebbisin sermaye göçüne mecbur kaldığını, bunun peşi sıra beyin ve işgücü göçünü körüklediğini dile getirdi.
GELİŞME HIZI DÜŞÜŞTEN KURTARILMALI
Doğu Anadolu’nun diğer bölgelere göre gelişme hızı ve seyri bakımından da düşüş kaydettiğine değinen ve 1996-2004 dönemleri arasında değerlendirme yapan Aydemir şunları söyledi: ”Doğu Anadolu Bölgesi’nin 1995 ve 1996 yılında yüzde 3.4; 1997 yılında yüzde 5.5; 1998 yılında yüzde 2.8; 1999 yılında yüzde -1.9 ; 2000 yılında yüzde 4.3 olan gelişme hızı; 2001 ve 2002 dönemlerinde ekonomik krizin etkisiyle ciddi bir düşüş kaydetmiştir. Gayrisafi yurt içi hasıla sonuçları bakımından Doğu Anadolu Bölgesi’nin ülke ekonomisine katkısı sabit fiyatlarla 1995’de yüzde 3.5; 1996’da yüzde 3.4; 1997 ve1998’de yüzde 3.3; 1999 yılında yüzde 3.4; 2000 yılında yüzde 3.3 olarak seyretmiş; ekonomik kriz döneminde ise katkı oranı yüzde 1’lere düşmüştür. Bu sonuçlar, bölgeler arası kalkınmışlık farkının giderek arttığını ve vahim boyutlara ulaştığını göstermektedir. Doğu, ülke ekonomisine en az katkı sağlayan bölge durumundadır. Doğu Anadolu Bölgesi gelişme hızı ve ülke ekonomisine katkı payının artması, Hükümetin 5084 sayılı yasada revizyonu öngören çalışmaları sonrasında, yeni bir yasanın hayata geçirilmesiyle mümkün görünmektedir.”
ERZURUM KALİTE GÖÇÜ VERİYOR
Doğu Anadolu Bölgesi içinde merkezi il durumunda olması hasebiyle Erzurum’un verdiği göç oranında bir göç aldığını, verilen göçün sermaye, beyin ve emek bakımından nitelikli olmasına karşı, alınan göçün bu bakımlardan kalitesiz bulunduğuna işaret eden DOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Aydemir, Erzurum’un GSYİH bakımından durumunu rakamlarla açıkladı.
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GSYİH (GAYRİ SAFİ YURT İÇİ HASILA)
AZALMA SEYRİNDE
Aydemir şunları kaydetti:” Erzurum’da kişi başına düşen GSYİH 1995 yılında bin 29 dolar; 1996 yılında bin 348 dolar; 1997’de bin 323 dolar; 1998’de bin 448 dolar; 1999 yılında bin 488 dolar; 2000 yılında bin 452 dolar iken kiriz döneminde bu rakamlar 2001’de bin 61 olmak üzere sürekli azalma eğilimine girmiş; kişi başına düşen GSYİH bakımından 1995’de 66, 1996’da 60.;1997’de 66.; 1998’de 66.;1999’da 62.; 2000’de 62, 2001 yılında 64. ve diğer üç yılda ise 62.sırada bulunmuştur. Rakamlar Doğu Anadolu Bölgesi’nin bölgeler arası kalkınmışlık farkından en fazla etkilenen ilin Erzurum olduğunu göstermektedir. Bu da göç olgusunun olumsuz yansımasından kaynaklanan bir durumdur.”
ÜLKEDEKİ EKONOMİK İSTİKRAR BÖLGEYE DE YANSIMALI
Türkiye genelinde ekonomik istikrar ve güven ortamının oluşmaya başladığını, enflasyonun düşmesiyle birlikte ihracatın artmasının da iş ve yatırımcı çevrelere moral getirdiğini anlatan Aydemir, aynı memnuniyetin Doğu Anadolu ve bu bölgenin merkezi ili Erzurum’da yaşanabilmesi için istihdama yönelik yatırımlarda artış olması gerektiğini vurguladı. 2005 yılının bölge ve Erzurum için iyi bir başlangıç dönemi olması, kalkınma ve gelişme adına hamle yılı olarak algılanması için bütün işadamlarını yatırım yapmaya davet eden Aydemir, çiftçinin toprağı, esnafın tezgahı ve bölge insanının kendisiyle barışık hale gelmesi için 2005’in ekonomik kalkınma seferberliği yılı olması gerektiğine değindi. Aralık ayı başında Doğu Anadolu Bölgesinin ekonomik durum analizine yönelik bir açıklama yapacaklarını kaydeden DOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Aydemir, tespitler yaparken şikayet etmek yerine, sorunların çözümüne ışık tutmayı amaçladıklarını vurguladı.