Kimileri vardır ki, isimleri geçtiğinde bulundukları muhiti, doğup büyüdükleri şehri tedai ettirirler.

O şehrin bütün değerleri o isim etrafında bütünleşir, ifade bulur…

Bu defa biz de Erzurum'u çağrıştıran ve adı geçtiğinde Erzurum'a ait yüksek değerleri akıllara getiren bir isimden, bir Çelebi dadaştan bahsedeceğiz.

Togay Gemalmaz…

Adının önüne ya da sonuna koyacağınız bütün dünyevi ünvanları anlamsızlaştıran bir isim…

Mesleki formasyonu Elektrik Mühendisliği…

2 dönem Milletvekilliği, bir dönem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yapmış olsa da Erzurum O'nu Dadaş libaslarıyla bar tutarken, baş barı oynarken hafızasına kaydetmiştir…

Togay Gemalmaz da böyle olmasını istemiştir zaten…

O'nu Cumhuriyet Caddesinde sıkca görürsünüz…

O bildik siyaset eskileriyle uzak yakın ilgisi yoktur…

Mitos tanrıçalarına has kasılmalarıyla arzı endam eden, kof eskimiş siyaset adamlarına inat, olanca mütvazılığıyla sağa sola selam verirken, Çelebi dadaşlığın yürüyen suretini hissetririr etrafına…

Tam da şairin tarif ettiği gibidir:

Çelebi lâgar u latîf isterTab'ı âyînesi nazîf ister 'An'aneyle olup kibâr-zâde

Söylene hep zekâsı dünyâda 'İlm ü fazl u fünûn-ı vâlâya

Hatt u imlâ vü şi'r ü inşâya Kudreti zâhir ola ser-tâ-pâ

Eyligin söyleye bütün dünyâ 'İlm ü tedrîse eyleyip gûşiş

Hakkı dâmenle etmeye pûşiş

Yani Çelebilik "soylu olmayı gerektirir; gelenekle kazanılır; ince, nazik, zeki, iyi eğitilmiş, kalem erbabından, olmasının yanı sıra, çelebi insan dürüstlüğü ve iyiliği ile tanınmıştır." diyor şair…

Togay Gemalmaz'da bu hasletleri taşır…

Yine Togay ağabeyimiz, "değişen toplum şartlarının getirdiği yeni değerleri de çelebiliğin hasletleri arasına katmıştır" Çelebiliğin ön şartlarından olan vazifesi sırasında adil davranmak; haktan, haklıdan yana olmak..

O'nu tanıyanların O'nu tarif ederken saydıkları özelliklerin başında gelir.…

Şimdilerde eğitimsizliğin, hele cehaletle şöhret kazanmanın revaç bulduğu bir iklimi teneffüs etmekteyiz.…

Bakın bu hali şair ne de güzel zemmetmiş:

Olmaya her hevâsına meftûn

Tâ sefâhatla olmaya medyûn

Var iken bir libâs-ı müstesnâ

Borc ile iki etmeye ammâ

Halt edip ol ziyâde haddinden

Borca batar dahı müderris iken

Sonra mansıb alunca ol azlem

Gele dâd u şikâyete 'âlem

Dâda dîvâna geldiginde bular

İsmini kim bilir nice derler

Hazm ederdim bunu ne hâl ise ben

Dâd ammâ ki ba'zı câhilden

Belli olmuş iken 'ayârı anın

Câhil ü cehl iftihârı anın

Sahte Çelebilerin türediği bir dönemde Togay Gemalmaz gibi fıtraten yüksek ahlak ölçülü bir hemşehrimizi tarifin hazzı büyük.…

Çelebiliği tarif ederken dadaş tarifine de dikkat çekmiş ve özetle: Dadaş, kelimesinin ifade ettiği mana, "ahseni takvim" üzerine yaratılmış insanın tarifidir.

Haysiyet ve erdemliliktir dadaşlık..

Ciddiyet ve ölçülü olmadır..

Güzeli yaşayan ve güzeli yaşatan insandır dadaş.. demiştik…

İşte buna yaşayan bir misaldir Togay Gemalmaz.…

Ömrüne bereket...…