Çiftçiye 'organik yaklaşım'

SAMET ÖZÜNAL(GHA) – Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü tarafından yürütülecek bir projeyle, ahır gübresinin toprak için ne kadar faydalı bir besin olduğu anlatılacak.

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Turan, ahır gübresinin ve özellikle de hayvan idrarının, bitkisel üretimde yeri alınmayacak önemli gübre girdilerinden olduğunu söyledi. Türkiye’de ve özellikle Doğu Anadolu Bölgesi’nde toprakların organik madde ve dolayısı ile azot bakımından yüzde 90’ının fakir veya yetersiz olduğunu söyleyen Turan, bu nedenle tarımda organik gübrelerin kullanımının öneminin her geçen gün daha çok ortaya çıktığını kaydetti. Turan, “Ülkemizde ahır gübresi kullanımı yıllardan beri bilinmekte ancak bu gübreler önceden yakacak olarak kullanımı nedeniyle yeterli düzeyde tarım alanlarına uygulama şansı bulamıyordu. Ancak devletin kömür desteği çerçevesinde artık yakacak olarak kullanımı oldukça sınırlı düzeylerde kalmaktadır. Ancak şimdiki sorun ise ahır gübresinin olgunlaştırılmadan kullanımı nedeniyle fayda yerine çok farklı sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.” dedi.

Ahır gübresinin kontrollü şartlarda olgunlaştırmadan araziye verilmesi halinde hem mevcut besin değerinin kaybolmasına, hem de yabancı ot ve bazı hastalıkların oluşmasına ortam hazırlandığını anlatan Turan, bu konuda çiftçilerin bilinçlendirilmesi ve ahır gübresinin önemine dikkat çekilmesi amacıyla KUDAKA destekli bir proje yürüteceklerini dile getirdi.

AHIR GÜBRESİNDEN TAM VERİM ALABİLME

Ahır gübresinin kullanım şekliyle ilgili olarak üreticilere önemli tavsiyelerde bulunan Turan, ahır gübresinin yığın haline getirildikten sonra mümkünse kapalı bir ortamda bekletilmesi, değilse normal siyah naylon veya toprakla kapatılarak 5 ile 6 ay bekletilmesi gerektiğini kaydetti. Turan, “İlkbaharda bekletilen gübre sonbaharda toprağa verilmeli. Sonbaharda bekletilen gübre ise ilkbaharda toprağa verilmelidir. Aksi halde gübremizin toprağa ve bitkiye sağlayacağı etki payı yüzde 50 ile 60 oranında azaldığı gibi, sebep olacağı yabancı ot ve hastalık problemleri de ayrı sorun yaratacaktır. Toprağa uygulanan ahır gübresinin mutlak suretle hemen toprağa karıştırılması gerekmektedir. Açıkta bekletilen gübrelerin önemli düzeyde besin kaybına neden olması yanında toprağın fiziksel ve kimyasal özelikleri üzerine etkisi sınırlı kalacaktır. Uygulama miktarı hektara 2 tonu geçemeyecek şekilde uygulamalı. Hayvan idrarının hormon yönünden zengin olması, bitki besin alımı açısından çok önemli olduğu halde yöre çiftçilerimizin bunu dikkate almaması çok büyük bir kayıptır.” diye konuştu.

AHIR GÜBRESİ EŞSİZ BİR TOPRAK DÜZENLEYİCİSİ

Ahır gübrelerinin sadece bir bitki besin maddesi kaynağı olmadığını, daha da önemlisi toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini düzenleyen bir toprak düzenleyicisi olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Metin Turan, “Bu nedenle bölgemizde dünya ortalamasını yakalamak için bu tür organik gübrelerin kullanımı şarttır. Aksi halde sadece mineral gübreler kullanılarak bu düzeyi yakalamak ekonomik olmadığı gibi, ürün kalitesi ve sürdürülebilirliği mümkün değildir. Ürün kalitesi raf ömrü ve hastalıklara karşı dayanıklılığı bakımından ahır gübresi bitkiler için tıpkı bir aşı görevi yüklenmekte bitkiyi stres ve olumsuz koşullara karşı dayanıklı hale getirmektedir. Ayrıca mineral gübrelerin gübre kullanım etkinliği organik maddenin yetersiz olduğu alanlarda potasyum için yüzde 30, azot için yüzde 25 ve fosfor için yüzde 9 düzeylerinde olurken, organik gübrelerin kullanımı ile bu değerler yüzde 65 ile 75 düzeyinde etkinlik düzeylerinde artışa neden olmaktadır. Günümüz bilim dünyasında ahır gübresi gibi pek çok organik gübre mineral gübrelerin gübre etkinliğinin aratılmasında giderek önemi enerji ve çevre açısından önemi artmaktadır. Çünkü dünyada 1 milyar 700 milyon ton, ülkemizde 5 milyon ton gübrenin kullanıldığı düşünülürse, organik gübrelerin devreye girmesi ile önemli düzeyde girdi azalımı ve kalitenin arttırılması sağlanacaktır.” ifadelerini kullandı.